نفي بند و غيرِبند در زبان گيلكي از منظر رده‌شناختي

در زبان گيلكي، مطالعۀ جامعي پيرامون «نفي» نشده‌است. در اين پژوهش، سعي بر آن است براساس پرسشنامۀ ميستامو (2016) نفي در گيلكي گونۀ لاهيجاني توصيف گردد. بدين منظور، نفي در انواع بند و همچنين نفي غيرِبند مطالعه و ساخت‌هاي صوريِ مبيّن هر نقش به لحاظ تقارن در ساختار و صيغگان توصيف شده‌است. داده‌ها، علاوه‌بر بومي‌بودن نويسندگان، از گفتار روزمرۀ گويشوران بوميِ شهرستان لاهيجان گردآوري شده‌است. مطالعات بينازباني حاكي است در بسياري از زبان‌ها، شيوه‌(ها)ي نفي معيار با برخي بندهاي ديگر متفاوت است. درحالي‌كه، در گيلكيِ لاهيجاني، نفي معيار براي منفي‌سازيِ انواع بندها به‌كار مي‌رود. مطابق يافته‌هاي پژوهش، بندهاي حاويِ انواع فعل ساده، پيشوندي و مركب در زمان‌ها و وجوه مختلف، از حيث تقارن، رفتار متفاوتي نشان مي‌دهند. به علاوه، گاهي وجه تمايز يك جملۀ مثبت و متناظرِ منفيِ آن، صرفا ناشي از افزوده‌شدنِ عنصر نفي نيست و تغييرات ديگري نيز در جمله حاصل مي‌شود، ازجمله جايگزيني وند منفي با تكواژي ديگر يا تغييرات واجي. در اين صورت، ساختار نفي، نامتقارن محسوب مي‌گردد. در نفي غيرِبند، پاسخ منفي، ضماير مبهم منفي و اشتقاق منفي بررسي مي‌شود.