شناسايي و رتبه‌بندي عوامل انگيزشي معنوي موثر در استقرار مديريت دانش (با استفاده از تكنيك ديمتل فازي)

هدف: با توجه به اهميت ايجاد انگيزش معنوي در كاركنان به عنوان عامل موفقيت اجراي مديريت دانش، پژوهش حاضر با هدف شناسايي و رتبه‌‌بندي عوامل انگيزشي معنوي موثر در استقرار مديريت دانش و همچنين ميزان تاثيرگذاري و تاثيرپذيري اين عوامل نسبت به هم از ديدگاه متخصصان اين حوزه انجام شده است.روش‌: اين تحقيق از نظر هدف كاربردي بوده و از نظر روش آميخته است. ابتدا با بررسي متون، عوامل انگيزشي معنوي موثر در استقرار مديريت دانش شناسايي و در ادامه از روش نظرسنجي دلفي براي تأييد عوامل شناسايي شده و رسيدن به اجماع كلي استفاده شد. به همين منظور پرسشنامه‌‌اي مشتمل بر عوامل شناسايي شده، تهيه و در بين اعضاي تيم خبره توزيع گرديد. سپس با تهيه پرسشنامه ديگري، موسوم به پرسشنامه روش ديمتل، از اعضاي تيم خبره خواسته شد تا شدت اثرگذاري هر كدام از عوامل را به صورت زوجي مشخص كنند. در اين تحقيق، از روش ديمتل به منظور اولويت‌‌بندي و شناسايي عوامل علّي و معلولي استفاده شده است. جامعه آماري اين پژوهش 12 نفر از خبرگان فعال و آشنا در هر دو حوزه مديريت دانش و مديريت منابع انساني هستند.يافته‌ها: از مجموع 27 عامل انگيزشي شناسايي شده، 17 عامل انگيزشي معنوي موثر در استقرار مديريت دانش به تأييد خبرگان رسيد. پس از تعيين شدت روابط موجود بين متغيرها، براساس نظر خبرگان و انجام مراحل روش ديمتل فازي مشخص شد سبك رهبري و اقدامات مديريتي، فرهنگ سازماني و عدالت سازماني سه اولويتي هستند كه بيشترين تاثيرگذاري را بر ساير عوامل انگيزشي معنوي در استقرار مديريت دانش دارند و مشاركت كاركنان در امور، ايجاد حس ارج نهاده شدن و پيشرفت و ارتقاء شغلي تاثيرپذيرترين عوامل انگيزشي معنوي در استقرار مديريت دانش مي‌‌باشند. همچنين شرايط محيط كار (شرايط فيزيكي، تجهيزات و...) مستقل است و هيچ‌‌گونه تاثيرگذاري و تاثير پذيري با ساير عوامل ندارد.نتيجه‌گيري: منابع انساني با انگيزه به طور مستقيم و غيرمستقيم بر پياده‌سازي مديريت دانش تاثير مي‌‌گذارد. در اين ميان انگيزه‌‌هاي معنوي سنگيني مسئوليت را سبك و راه را هموارتر مي‌سازد. از اين‌رو يكي از وظايف مهم مديران سازمان‌‌هايي كه ابتكارات مديريت دانش را در سازمان خود ايجاد نموده يا در مراحل اوليه پياده‌‌سازي مديريت دانش هستند، شناخت راه‌‌هاي ايجاد و تقويت انگيزش معنوي در كاركنان است. سرمايه‌‌گذاري بيشتر روي عوامل تاثيرگذار علاوه بر تأثير مستقيم بر روي خود عامل مي‌‌تواند بر روي ساير عوامل نيز تأثيرگذار باشد و مقداري از بار اجرايي ساير عوامل را به صورت غيرمستقيم پاسخ دهد.