تبيين نقش متقابل فرهنگ و هنر در معماري آييني تكاياي مازندران

ساختارهاي موجود در جامعه با يكديگر در رابطه متقابل هستند. هنر آييني تبلور عيني فرهنگ، اعتقادات مذهبي و باورهاي عاميانه كنش گر اجتماعي است. معماري تكايا، آيينه سنت هاي پنداري، گفتاري و كرداري هنرمند شيعه در رابطه با زمان و مكان مقدس است. معماري آييني، هنر آميخته با فرهنگ است، معماري بومي تكايا تجلّي تاريخ، نژاد، هنر، اقليم، مذهب شيعه، سنت، هويت و فرهنگ مردم مازندران است. واكاوي معيارهاي فرهنگ و اهميت هنر آييني علاوه بر نماياندن ارزش‌هاي معماري بومي تكايا، مي‌تواند رهنمودهاي طراحي جهت خلق فضايي با كيفيت بيش‌تر را در اختيار طراحان قرار دهد. پژوهش حاضر با بهره گيري از غناي زيست بوم و جغرافياي فرهنگي مازندران به تأثير متقابل فرهنگ و هنر آييني براي روايت مصائب امام حسين(ع)، اهل بيت، يارانش و مناسك عزاداري عاشورا در معماري تكايا پرداخته است. اين پژوهش از نوع كيفي است كه با روش تاريخي-تفسيري انجام شده و به صورت اسنادي و ميداني به جمع‌آوري اطلاعات پرداخته و در تحليل داده ها از روش توصيفي-تحليلي و تطبيقي بهره برده است. جامعه آماري، پژوهش تعداد 9 تكيه از شهرستان آمل مي باشند. نتايج پژوهش گوياي آن است كه معيارهاي فرهنگ (ساختار قدرت، جايگاه اجتماعي، ساختار خويشاوندي، وقف، نذر، سن و جنسيت كاربرفضا) و آيين هاي بومي مردم مازندران (ديوان، شاليزار، زن شاهي، برف چال واوارون، شيلان) و هنر آييني كه شامل نقاشي آييني (نگاره هاي سقانفار)، معماري آييني(تكايا) و  نمايش آييني (تعزيه) تأثير متقابلي در احياء، ماندگاري، سازگاري و ارتقاء همديگر داشته اند. فرهنگ تأثير به سزايي در معماري داشته و متقابلاً معماري نيز يكي از عواملي تأثيرگذار بر فرهنگ بوده است.اهداف پژوهش:1. بازشناسي هنر آييني و معيارهاي فرهنگ در معماري بومي تكاياي مازندران.2. بررسي تأثير فرهنگ و هنر آييني در چيدمان عناصر معماري آييني تكايا.سوالات پژوهش:1. معيارهاي موثر فرهنگ بر معماري تكاياي مازندران كدام اند؟2. چه رابطه اي ميان فرهنگ و معماري آييني، نمايش آييني و نقاشي آييني وجود دارد؟