تحليل بينامتني در داستان‌هاي عزاداران بيل و تاتار خندان اثر غلامحسين ساعدي با تأكيد برگفتگومندي و چندصدايي باختيني

پژوهش حاضر به بررسي بينامتنيت در داستان‌هاي عزاداران بيل و تاتار خندان اثر غلامحسين ساعدي بر اساس نظريه ميخاييل باختين مي‌پردازد. آنچه امروز از آن به عنوان بينامتنيت ياد مي شود اصطلاحي است كه مي‌توان آن را گفتمان ميان متون ناميد. بينامتنيت مطالعه‌ي گفتمان متن‌ها در آثار ادبي و فرهنگي جهان است‌. تا قبل از نظريات فردينان دوسوسور همه به مستقل بودن متن‌ها معتقد بودند، ولي نظريات سوسور از اعتبار اين نظريه‌ها كاست. بر اساس اين نظريه باختين معتقد است كه متون و گويندگان آن‌ها آگاهانه و يا ناخودآگاه از سرچشمه‌هاي فكري و ادبي يكديگر بهره مي‌برند. نويسندگان اين مقاله برآنند كه با شيوه تحليل محتوا و با هدف شناخت بيشتر آثار اين نويسنده بر اساس نظريه باختين و با روش كتابخانه‌اي اين دو اثر را مورد تجزيه ‌و تحليل قرار دهند؛ يافته‌هاي پژوهش نشان مي دهد كه نويسنده تحت تأثير قرآن و عقايد اسلامي قرار گرفته است و هم‌چنين در خلال داستان‌ها به بعضي از باورهاي عاميانه اشاره كرده است. نمود ضرب‌المثل و اسطوره، كنايه و آوردن بخشي از دعا و مناجات از شاخص‌هاي ديگر اين آثار است. ساعدي گاه به داستان‌هاي ديگر در لابه‌لاي آثارش اشاره كرده است و در عزاداران بيل ازلحاظ محتوا و درون‌مايه تحت تأثير بوف كور صادق هدايت و مسخ كافكا قرار گرفته است.