رسوم خانقاه ونمادهاي آن از ديدگاه مولانا در غزليات

عارفان بزرگ هر يك داراي زبان و نظام تصويري و نمادين خاصي هستند. آن‌هايي كه تجربه‌هاي ناب شخصي داشته‌اند، تصاوير و تعابير شخصي مختص به خود دارند . مولانا از هر چيز و هر كسي، با توجه به تداعي معاني‌اي كه در ذهن او صورت مي‌گرفته است، به واژگان معني رمزي داده است. وسعت دايرة رمزپردازي مولانا شامل حيوانات، گياهان، صور فلكي، اسطوره‌ها، پيامبران و ... است؛ از اين‌روي، بررسي تمام جنبه‌هاي رمزپردازي و اصطلاحات عرفاني در غزليات مولانا نيازمند تحقيقات بسيار گسترده‌اي است. در پژوهش حاضر نمادهاي خانقاهي در غزليات مولانا بررسي شده است. اين پژوهش در پي پاسخ به اين پرسش است كه: آداب و رسوم خانقاهي و نمادهاي آن در شعر مولوي چگونه بازتاب يافته است؟ نتايج نشان مي‌دهد كه مولانا در ايجاد معاني جديد رمزي از انواع واژگان و اصطلاحات استفاده كرده است. مهم ترين نتيجه پژوهش حاضر نيز در اين نكته است كه ، با توجه به خلاقيت مولانا در رمزپردازي، غزليات مولانا را نمي‌توان با توجه به اصطلاحات عرفاني‌اي كه در كتب صوفيه آمده است، تفسير نمود؛ زيرا اصطلاحات عرفاني وضع‌شده، نشان‌دهندة ذهن آگاه نويسندگاني است كه مشرب فكري خاص خود را دارند. برخي از آداب و رسومي كه در ديوان شمس معني نمادين يافته اند ،عبارتند از : پير، طعام ، فراشي ،سماع و ... است . هدف اين پژوهش بازتاب نمادهاي خانقاهي در ديوان شمس مولوي است. روش تحقيق اسنادي و كتابخانه‌اي است و تحليل متن از طريق شواهد به دست آمده است.