بررسي موانع توسعه حسابرسي مشترك در ايران

دولت‌ها و نهادهاي نظارتي مدام در تلاش براي بهبود كيفيت و رقابت در حسابرسي هستند و حسابرسي مشترك يكي از راه‌هاي دست‌يابي به اين هدف مي‌باشد. هرچند حسابرسي مشترك چندين دهه است كه در كشورهاي متعددي به‌كار گرفته شده ليكن در ايران كمتر مورد استفاده قرار‌ گرفته است. با توجه به اين‌كه ساز ‌و‌ كار قانوني براي حسابرسي مشترك در ايران وجود دارد، چرايي عدم اجراي آن توسط مؤسسه‌هاي حسابرسي در اين پژوهش مورد سؤال قرار مي‌گيرد. اين‌ پژوهش در‌صدد است علل و موانع عدم توسعه‌ي حسابرسي مشترك در ايران را مورد بررسي قرار دهد. براي دست‌يابي به اين هدف، الگوي مفهومي و 29سوال‌ پژوهش طراحي گرديد. با استفاده از روش گلوله‌ برفي  پرسش‌نامه‌اي براي اعضاي منتخب جامعه حسابداران رسمي ايران ارسال و 127پاسخ دريافت شد. سپس داده‌هاي پژوهش با استفاده از روش‌هاي آماري مقايسه‌ي ميانگين‌ها ( آزمون t تك‌نمونه‌اي و دو‌نمونه‌اي) و كاي‌دو آزمون گرديد و آزمون فريدمن نيز جهت بررسي يكسان ‌بودن اولويت‌بندي استفاده شد. با توجه به نتايج به دست‌آمده، به ترتيب قوانين و مقررات حاكم بر مؤسسه‌هاي حسابرسي، ساختار و ويژگي‌هاي فرهنگي كشور، پژوهش‌هاي ناكافي و عدم آشنايي با حسابرسي مشترك، عدم هماهنگي بين مؤسسه‌هاي حسابرسي، مسائل مربوط به بازار‌كار حسابرسي و عدم‌قطعيت آن، عدم‌تمايل و اعتماد به توسعه‌ي حسابرسي بخش خصوصي و كاهش كيفيت و استقلال حسابرس به عنوان موانع توسعه‌ي حسابرسي مشترك در ايران شناسايي گرديد. بررسي تاثير عوامل شخصي و محيطي پاسخ‌دهندگان بر نوع نگرش آنها نسبت به موانع حسابرسي مشترك نشان مي‌دهد كه نوع اشتغال پاسخ‌دهندگان بر نگرش آنها نسبت به موانع اثر گذاشته است.