اثر تعديل‌ كنندۀ احساس سرمايه‌گذار بر رابطۀ ميان ميانگين واريانس بازده سهام

مسئلۀ بهينه‌سازي رابطۀ ميانگين - واريانس بازده سهام به يكي از بحث‌هاي مهم در نظريۀ مالي و معيار نسبتاً محبوبي براي سنجش خطر تبديل شده است. انتخاب ميانگين - واريانس بازده سبد سرمايه‌گذاري، در جستجوي بهترين تخصيص ثروت در ميان انواع برگ‌هايي بهادار است تا بتواند به مبادله بهينه ميان خطر و بازده انتظاري سرمايه‌گذاري در يك افق زماني ثابت دست يابد. مبادله ميانگين واريانس در دوره‌هاي كه احساسات سرمايه‌گذار قوي است همبستگي منفي‌بين بازده سهام و تغييرات نوسانات به وجود مي‌آورد، و بازده مورد انتظار بازده سهام به طور مثبت با واريانس شرطي بازده در دوره‌اي كه احساس سرمايه‌گذار ضعيف است مرتبط است. هدف اين پژوهش ارائه مدلي مبتني بر احساس سرمايه‌گذار و رابطه ميانگين واريانس بازده سهام مي‌باشد. جامعه آماري اين پژوهش را شركت هاي پذيرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تشكيل مي‏دهد كه بر اساس روش حذفي سيستماتيك، تعداد 112 شركت طي سال هاي 1400-1394 به‌عنوان حجم نمونه انتخاب شده است. روش گردآوري ‏اطلاعات به‌صورت كتابخانه اي و ميداني مي باشد. تجزيه‌وتحليل داده ها با استفاده از مدل رگرسيوني چندمتغيره ارائه شده در پژوهش به كمك نرم افزار‏استتا و ايويوز انجام شد. نتايج حاصل از آزمون فرضيات ‏پژوهش نشان داد كه رابطه بين واريانس پيش‌بيني شده سهام و ميانگين بازده سهام رابطه مثبت و معني‌داري داشتند. باتوجه‌به نتايج به‌دست‌آمده مشاهده گرديد كه واريانس آتي بازده سهام كه از روش گارچ حاصل شده است تحت‌تأثير احساس سرمايه‌گذار شدت پذيرفته است. اثر تعديلگري احساس سرمايه‌گذار به اين صورت بود كه منجر به افزايش اثر مثبت واريانس پيش‌بيني شده آتي بر ميانگين سهام بود. ازاين‌رو، فرضيه دوم مورد پذيرش قرار گرفته است. اما اثر واريانس پيش‌بيني نشده آتي سهام بر روي ميانگين بازده سهام به‌شدت منفي بوده و تحت‌تأثير احساسات سرمايه‌گذار نيز نيست. ازاين‌رو، فرضيه سوم پژوهش رد مي‌شود.