مروري بر روش هاي رايج استخراج روغن از آبزيان و اثر آنها بر راندمان و كيفيت روغن استخراجي

اسيدهاي چرب امگا-3 (ω-3PUFAs) علاقه‌مندي فزآينده‌اي را طي سال‌هاي اخير به واسطه اثرات مفيد در حفظ سلامت قلب و تنظيم فشار خون، بهبود عملكرد مغز، تقويت حافظه وكاهش افسردگي به دست آورده است. ماهي‌ها و جلبك‌ها به عنوان منابع اصلي اسيدهاي چرب چند غيراشباع امگا-3 شناخته شده‌اند. در اين ميان، استخراج روغن ماهي از گونه‌هاي كمتر بهره‌برداري شده و يا دورريزهاي ماهي، نه تنها باعث ايجاد ارزش افزوده بالاتري مي‌گردد بلكه آلودگي‌هاي زيست‌محيطي ناشي از فرآيند دفع پسماندهاي شيلاتي را نيز كاهش مي دهد. در مطالعه حاضر، مرسوم‌ترين روش‌هاي استخراج روغن از منابع دريايي از جمله روش‌هاي مبتني بر حلال (سوكسله، بلاي و داير، فولك)، استخراج سيال فوق بحراني و هيدروليز آنزيمي به همراه مزايا و معايب‌شان مورد بررسي قرار گرفت. در اين ميان، استخراج سوكسله بازده بالايي از ليپيدها را فراهم مي‌كند؛ البته انتخاب حلال مناسب مهمترين عامل در استخراج موثر ليپيدها است. با اين‌حال، حرارت دادن مداوم در دماي جوش طي فرآيند سوكسله مي‌تواند منجر به اكسيداسيون ليپيد و تخريب تركيبات حساس به حرارت شود. لذا، توسعه روش‌هاي جايگزين استخراج و خالص‌سازي مبتني بر استفاده از فناوري‌هاي سبز و اصول پايداري، اجتناب از استفاده از حلال‌هاي آلي و دماهاي بالا، به منظور توليد اسيدهاي چرب امگا-۳ با خلوص و كيفيت بالاتر مورد نياز است. استخراج سيال فوق بحراني با حلال‌هاي سازگار با محيط زيست و هيدروليز آنزيمي اميدواركننده‌ترين فناوري‌هاي سبز براي استخراج روغن ماهي هستند، در حالي كه استخراج‌هاي تحت فشار براي استخراج روغن ريزجلبك‌ها مناسب هستند.