ارزيابي حدود مجاز بلند كردن دستي بار در ميان زنان ايراني بر اساس تكنيك‌هاي عيني و ذهني: يك مطالعه آزمايشگاهي

مقدمه: كمردردهاي شغلي يكي از اختلالات اسكلتي-عضلاني ناشي از بلند كردن دستي بار در ميان خانم‌هايي مي‌باشد كه درگير فعاليت‌هاي بلند كردن دستي بار هستند. حدود مجاز بلند كردن بار به‌عنوان ابزاري جهت ارزيابي ريسك ابتلا به كمردردهاي شغلي و در نتيجه پيشگيري از آن‌ها استفاده مي‌شود. در كشور ايران از روش WISHA به‌عنوان حدود مجاز ارزيابي بلند كردن بار دستي استفاده مي‌شود. ازآنجايي‌كه تاكنون روش WISHA به‌منظور تعيين حدود مجاز باربرداري در افراد ايراني و بخصوص در زنان شاغل موردبررسي و ارزيابي قرار نگرفته است، مطالعه حاضر با هدف ارزيابي حدود مجاز باربرداري در زنان ايراني كه مبتني بر روش WISHA مي‌باشد، با استفاده از معيارهاي بيومكانيكي و سايكوفيزيكي انجام گرفت. روش كار: در اين مطالعه، ۱۰ كارگر زن با رنج سني ۳۰-۲۰ سال كه داراي سابقه فعاليت بلند كردن دستي بار بودند، داوطلبانه مشاركت كردند و از آن‌ها خواسته شد ۲۱ وظيفه باربرداري براي بارهاي خارجي ۳، ۴، ۶، ۷، ۸، ۹ و ۱۰ كيلوگرم با توجه به شرايط باربرداري (فواصل عمودي، افقي و فركانس) كه بر اساس روش WISHA طراحي شده بود، انجام دهند. جهت تعيين زواياي خمش تنه در حين بلند كردن بار از يك شيب‌سنج الكترونيكي بي‌سيم استفاده شد. با وارد كردن اطلاعات آنتروپومتريكي، وزن بار، زاويه كمر و پوسچر فرد در نرم‌افزار 3DSSPP، نيروهاي بيومكانيكي براي هر وظيفه به‌دست‌آمده و با حدود توصيه‌شده NIOSH مقايسه گرديد. همچنين به‌منظور ارزيابي ذهني، پس از انجام هر وظيفه ميزان تلاش ادراكي هر فرد براي هر وظيفه با استفاده از مقياس بورگ جمع‌آوري گرديد.   يافته ها: نتايج مطالعه نشان داد كه زاويه خمش براي 47.61 درصد از وظايف بلند كردن بار بيش از ۲۰ درجه بود. ميانگين نيروي فشاري تخميني براي ۶ وظيفه بيش‌ازحد توصيه‌شدۀ NIOSH (۳۴۰۰ نيوتن) تخمين‌زده شد. همچنين ميانگين مقياس Borg براي 33.33 درصد از وظايف، سخت و براي 9.52 درصد از وظايف، بين سخت تا خيلي سخت تعيين شد. نتيجه گيري: با توجه به نتايج مطالعه حاضر مشخص شد كه استاندارد بلند كردن دستي بار خانم‌ها ايران براي برخي از وظايف ممكن است قابليت كافي به‌منظور كنترل و پيشگيري از كمردرد ناشي از بلند كردن دستي بار در خانم‌ها را نداشته باشد و عدم انطباق برخي از حدود مجاز بلند كردن دستي بار با ويژگي‌هاي آنتروپومتريكي و بيومكانيكي، ممكن است منجر به افزايش بارهاي بيومكانيكي وارد بر كمر خانم‌ها شود. لذا به نظر مي‌رسد حدود مجاز بلند كردن بار براي زنان بر اساس روش WISHA نياز به بازبيني و طراحي مجدد بر اساس ويژگي‌هاي آنتروپومتريكي و بيومكانيكي دارد.