الگوي مفهومي مشاركت بدنۀ اجتماعي زنان در فرايند خط‌مشي‌گذاري حوزۀ زنان و خانواده از منظر گفتمان ديني در ايران

زنان به‌عنوان بخش مهمي از بدنۀ فعال اجتماع و درگير مستقيم با نهاد پوياي خانواده، عملاً نقش مهمي در شناخت و حل مسئله در تمام حوزه‌هاي عمومي ايفا مي‌كنند. جمهوري اسلامي به‌عنوان حكمراني متعالي كه نظامي مبتني بر مردم‌سالاري ديني است، نيازمند توجه به اين بخش از كنشگران و تسهيل مشاركت عمومي آنان در فرايندهاي شناخت مسئله، تصميم‌گيري و پايش خواهد بود. بدين‌منظور نيازمند احصاي الگوي موجود در مضامين برجستۀ گفتمان ديني در موضوع مشاركت بدنۀ اجتماعي زنان براي نيل به الزامات اسلامي مشاركت عمومي زنان در فرايند حكمراني اسلامي هستيم. در اين پژوهش، با هدف استخراج اين الگو از روش كيفي و راهبرد تحليل مضمون استفاده شده است. براي پاسخ به پرسش اصلي پژوهش نيز 13 مصاحبۀ عميق با خبرگان ديني مشرف به فضاي كنشگري زنان با سابقۀ عملي يا نظري خط‌مشي‌گذارانه انجام شده است. تحليل داده‌ها در فرايند كدگذاري به ظهور 48 مضمون پايه در قالب 10 مضمون سازمان‌دهنده و 2 مضمون فراگير و ارائۀ شبكۀ مضامين منجر شد. يافته‌ها نشان داد الگوي مضموني گفتمان ديني در خصوص مشاركت بدنۀ اجتماعي زنان در فرايند خط‌مشي‌گذاري زنان و خانواده مشتمل بر دو بعد اساسي مؤلفه‌هاي مشاركت و مكانيسم‌هاي مشاركت است. الگوي احصاشده از مضامين اصلي مشاركت در ادامه در بعد مؤلفه‌ها شامل مضامين غايتمندي، مسئله‌محوري، سطح‌بندي بدنۀ اجتماعي، دين‌محوري و الهي‌بودن و تخصيص عرصه‌ها و مرزها و در بعد مكانيسم‌ها شامل مضامين قانوني و شرعي‌بودن، عام‌بودن و جنسيت‌زدايي، توانمندسازي، نهادهاي واسط و نهادهاي تخصصي هستند.