بررسي نقش آستانه‌اي تحريم بر اثرگذاري درآمدهاي نفتي بر نقدينگي در ايران: شواهدي جديد از الگوي TSVAR

در سال هاي پس از انقلاب اسلامي ايران به دلايل مختلف اقتصاد ايران همواره تحت تحريم هاي اقتصادي آمريكا، سازمان ملل و يا اتحاديه اروپا بوده است كه بعضا توسط كشور آمريكا به تنهايي و در برخي دوره ها نيز توسط هر سه مورد تحريم شده است. در پژوهش حاضر تاثير شوك مثبت و منفي  شاخص تحريم از طريق دو مسير تاثير بر بودجه دولت و هم چنين تاثير بر نرخ ارز بر نقدينگي در دوره زماني 1399-1358 با استفاده از الگوي خودرگرسيون برداري ساختاري آستانه اي (TSVAR) بررسي شده است. بر اساس نتايج پژوهش، آستانه رشد تحريم در اثرگذاري بر نقدينگي از مسير نرخ ارز و تورم، 5.162 درصد و از طريق تغيير كسري بودجه دولت، 3.057 درصد بوده است و نشان مي دهد آستانه رشد شاخص تحريم در اثرگذاري بر نقدينگي در قالب مسير نرخ ارز و تورم بزرگ تر است. هم چنين، تفاوت پاسخ نقدينگي در كشور به درآمدهاي نفتي به آستانه تحريم مرتبط است. بر اين اساس و در راستاي كاهش اثرات شوك برونزاي نفت بر نقدينگي، بايستي نقش تثبيتي صندوق توسعه ملي در كنار مديريت انتظارات تورمي مدنظر قرار گيرد. زيرا در چنين شرايطي ذخاير ارزي بانك مركزي نيز افزايش مي يابد و مي تواند در شرايط تشديد تحريم از طريق توان عرضه ارز بالاتر، مانع از رشد بالاي نرخ ارز و تورم شود كه خود مانع از رشد بيش تر نقدينگي در كشور خواهد شد.