بررسي سازوكارهاي پيراشهرنشيني از منظر تحولات جمعيتي مورد پژوهي: بخش مركزي شهرستان اسلامشهر

تحركات و جابجايي‌هاي جمعيتي در منطقه كلانشهري و گسترش شهرها به سوي نواحي پيراشهري و فرافكني جمعيت مهاجر و گروه‌هاي كم‌درآمد به اين نقاط، و شدت‌گرفتن روند پيراشهرنشيني، لزوم توجه به مطالعات جمعيتي و ويژگي‌هاي جمعيت‌شناختي نقاط پيراشهري را آشكار مي‌سازد. بنابراين، در اين پژوهش تلاش شده است با مدد گرفتن از روش توصيفي – تحليلي، سازوكارهاي پيراشهرنشيني از منظر تحولات جمعيتي در بخش مركزي شهرستان اسلامشهر مورد تحليل قرار گيرد. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه در طي دوره‌هاي 1395-1385 بالاترين ميزان مهاجرت به اسلامشهر، از ساير شهرستان‌هاي استان صورت گرفته است. گزينه‌هاي پيروي از خانوار، جستجوي كار و دستيابي به مسكن مناسب‌تر از مهمترين دلايل مهاجرت به اسلامشهر به شمار مي‌آيد. در مجموع، روند جمعيت‌پذيري و جمعيت‌گريزي اسلامشهر با عواملي همچون انتخاب تهران به عنوان قطب فعاليت‌هاي صنعتي و خدماتي، سياست‌ها و طرح‌هاي بالادستي و روند حكمروايي زمين، نقايص برنامه‌ريزي‌هاي مسكن در چشم‌پوشي از گروه‌هاي كم‌درآمد، اعمال ضوابط طرح‌هاي جامع و تفصيلي در برخي دوره‌ها و هزينه‌هاي زمين و مسكن در ارتباط است. با توجه به هزينه‌هاي بالاتر زمين و مسكن در مركز شهر و نقاط شهري همان روند فرافكني جمعيت از كلانشهر تهران به سوي نواحي پيراشهري، از اسلامشهر به سوي سكونتگاه‌هاي پيراموني نيز تكرار مي‌‌‌شود. به عبارت ديگر مهاجران كه توانايي تأمين زمين و مسكن در مركز شهر و نقاط شهري را ندارند، به سوي هاله‌‌‌هاي پيراموني سوق داده مي‌شوند. وجود همگوني بالاي قومي در برخي نقاط نيز به جذب مهاجران و سازگاري آن‌ها با محيط جديد ياري مي‌رساند.