اعتبارسنجي روايات تفسيري فريقين دربارۀ ايمان ابوطالب

The Validation of the Interpretive Narrations of the Tow Major Sects of Islam about the Faith of Abu Talib

يكي از راه‌هاي شناخت درست تاريخ اسلام و نيز شخصيت‌هاي تأثيرگذار صدر اسلام، واكاوي روايات واردشده دربارۀ آنهاست. جناب ابوطالب يكي از شخصيت‌هاي اين دوره بوده كه روايات متعدد دربارۀ او گزارش شده است. دربارۀ ايشان دو ديدگاه متفاوت مطرح شده: گروهي با استناد به برخي از روايات در مورد سه آيه از قرآن كريم، چنين پنداشته‌اند كه وي بدون ايمان از دنيا رفته است. گروهي ديگر بر اين باورند كه اين روايات، نمي‌تواند شاهد قابل اعتمادي بر اين پندار باشد. اكنون مسئله مطرح دربارۀ ايشان اين است كه آيا ايشان به پيامبر اسلام ايمان آورد و با ايمان از دنيا رفت؟ مقاله پيش رو با استفاده از منابع كتابخانه‌اي و به شيوۀ توصيفي ـ تحليلي به بررسي اين روايات پرداخته و با بيان اشكالات اساسي و بنيادين آنها، از قبيل ضعف سندي، دلالي، تعارض با روايات ديگر، ناسازگاري با مفاد و سياق آيات و... بي‌اعتباري آنها را اثبات نموده و با استناد به روايات متواتر، اتفاق اهل‌بيت، اجماع اماميه، اشعار صريح ابوطالب و درنظرگرفتن معيار تشخيص حق، ايمان وي را از مسلّمات تاريخ اسلام و غير قابل ترديد دانسته است.

One of the ways to correctly understand the history of Islam and the influential figures of the early days of Islam is to analyze the narrations about them. Hazrat Abu Talib was one of the personalities of this period, about whom many traditions have been reported. Two different views have been raised about him: a group of people, citing some hadiths about three verses of the Holy Quran, have thought that he died without faith. Another group believes that these narrations cannot be a reliable witness to this idea. Now the question about him is whether he believed in the Prophet of Islam and died with faith? The following article examines these narrations using library sources and in a descriptive-analytical method, and by stating their fundamental problems, such as weak documentation, denotation, conflict with other narrations, incompatibility with the contents and context of the verses, etc., their invalidity will be proved and by referring to massively reported narrations, the consensus of the Ahl al-Bayt, the consensus of Imamiyyah, the explicit poems of Abu Talib, and considering the criterion of discerning the truth, considered his faith as one of the unquestionable facts of the history of Islam.