علل تعارض اخبار از منظر شهيد صدر و محدث بحراني

The Causes of Contradiction of Narrations from Shahid Sadr and Muhaddith Bahrani’s Viewpoint

روايات معصومان ع بعد از قرآن كريم مهم‌ترين مأخذ در استنباط احكام فقهي است. تعارض بين احاديث يكي از چالش‌هاي اساسي در پيش روي دانشمندان و حديث‌پژوهان اسلامي قلمداد مي‌شود. برخي از اخباريان و مجتهدان در صدد حل اين مشكل برآمدند و دلايل و روش‌هايي را براي رفع آن برگزيدند. شيخ يوسف بحراني از محدثاني است كه در صدد احياء عنصر تقيه به‌عنوان عامل اصلي تعارض اخبار بوده و امامان معصوم را عامل در اختلاف‌افكني ميان شيعيان معرفي مي‌كند. بسياري از اصوليان همچون شهيد صدر با اين نظريه مخالفت كرده، عوامل ديگري را همچون، نسخ، از ميان رفتن قرائن، نقل به معنا، جعل و وضع، درج، رعايت ظرفيت و سوء فهم راوي را دخيل در اين موضوع مي‌دانند. پژوهش حاضر با بررسي نظريۀ شهيد صدر، آشكار مي‌سازد آنچه به‌عنوان علل تعارض اخبار مطرح مي‌شود ناشي از عدم تتبع كامل در دلايل اختلاف اخبار بوده و به‌نوعي توهم تعارض است. با فهم صحيحي از دلائل تعارض در روايات، بازگشت اختلاف اخبار به همان عنصر تقيه دارد و سهم ساير موارد ناچيز قلمداد مي‌گردد.

After the Holy Quran, the traditions of the Infallible Figures (A.S.) are the most important source in deriving jurisprudential rules. The contradiction between Hadiths is considered as one of the basic challenges facing Islamic scholars and Hadith experts. Some scholars and mujtahids tried to solve this dilemma and chose ways and methods to solve it. Sheikh Yusuf Bahrani is one of the Hadith experts who endeavored to revive the element of taqiyyah as the main factor in the contradiction of narrations and identifies the infallible Imams as the cause of discord among Shiites. Many Usuli experts such as Shahid Sadr disagree with this theory and consider other factors such as cancellation (naskh), loss of evidence, narrating by meaning, imitation, falsification, gradation, compliance with capacity and misunderstanding of the narrator to be effective in this regard. By examining the theory of Shahid Sadr, the present research reveals that what is proposed as the causes of narrations contradiction is due to the lack of full tracing the reasons for the narrations contradiction and is a kind of illusion of conflict. With a correct understanding of the reasons for the conflict in the narrations, the return of the difference in narrations is based on the same element of taqiyyah, and the contribution of other factors is considered insignificant.