بررسي تطبيقي صفت قيام مسلحانه امام از نگاه اماميه و زيديه

A Comparative Study of the Condition of Imam's Armed Uprising from the Viewpoint of Imamiyyah and Zaydiyah

امامت يكي از اصول بنيادين اسلامي است كه بسياري از اصول ديگر در پرتو آن تبيين مي‌شوند. همان‌گونه كه اختلاف در امامت به‌عنوان اصل بنيادين، سبب به‌وجود آمدن برخي از فِرَق اسلامي گرديده، اختلاف در صفات امام نيز باعث به‌وجود آمدن فِرَقي مانند اماميّه و زيديّه در عالم تشيّع شده است. صفاتي مانند قيام مسلّحانه، عصمت، افضليّت، علم، نسب امام و بلوغ از مهم‌ترين صفات اختلافي بين اماميّه و زيديّه است. در اين پژوهش با استفاده از روش عقلي برهاني، نقلي وحياني و نقلي تاريخي ثابت شده كه اماميّه به لازم نبودن قيام مسلّحانة امام در هر شرايطي، تأكيد مي‌كند و با توجه به عصمت و علم امام، آگاهي و اقدام به قيام برعهدة امام است. نبودِ انصار واقعي، اصل ثابتِ حفظ اسلام و احقاق حقّ مردم، نه حقوق شخصي از مهم‌ترين دلايل قيام نكردن برخي از امامان است؛ ولي زيديّه به لزوم قيام مسلّحانة امام در هر شرايطي اصرار دارند.

Imamate is one of the fundamental Islamic principles that many other principles are explained in the light of it. Just as the difference in the Imamate as a fundamental principle has caused some of the Islamic cults, differences in the attributes of the Imam have caused cults such as the Imamiyyah and Zaydiyah in the Shiite. Attributes such as armed uprising, infallibility, superiority, science, Imam's ancestry, and puberty are the most important differences between Imamiyyah and Zaydiyah. In this research, by using a rational method, revelation and historical narration is proven that Imamiyyah emphasizes on the unnecessity of the armed uprising of the Imam in any situation, and due to the infallibility and knowledge of the Imam, the consciousness and action of the uprising is up to the Imam. The absence of genuine Ansar, the fixed principle of preserving Islam and the right of the people, not personal rights, are the most important reasons for some Imams not to rise. But Zaydieh insists on the necessity of the Imam's armed uprising in any situation.