عنوان مقاله :
نقد و بررسي تطبيقي صفات الهي از ديدگاه ماتريديه و معتزله (با تأكيد بر صفات خبري و مسئلۀ رؤيت)
عنوان به زبان ديگر :
No English title
پديد آورندگان :
خليلي آشتياني، سميه دانشگاه آزاد اسلامي واحد تهران غرب - گروه معارف اسلامي
كليدواژه :
صفات الهي , ماتريديه , معتزله , ابومنصور ماتريدي , صفات خبري , رؤيت خدا
چكيده فارسي :
يكي از مباحث مهم كلامي در ميان فرق اسلامي از آغاز شكل‌گيري علم كلام تا به امروز كه محل بحث و مناقشات بسيار بوده است، صفات الهي است؛ در اين ميان ماتريديه در قرن چهارم هجري كه به نظر مي رسد با داعيۀ اتخاذ روشي ميانه از معتزله و اشاعره توسط ابومنصور ماتريدي شكل مي‌گيرد، در مباحث وجود شناختي صفات الهي برخلاف معتزله قائل به صفات زايد بر ذات هستند، و معتزله صفات زايد بر ذات را موجب تعدد قدما مي دانند. در اين مكتب عقل‌گرايي بر ظاهرگرايي غالب است و اين سبب مي شود به معتزله نزديك باشند و در بحث معناشناختي صفات الهي آنچنانكه از تفسيرش در مورد آيات مربوط به صفات خبري مشخص است از حيث تنزيهي بودن ديدگاهش و تأويل و تفويض آن، با اماميه و معتزله هم‌نظر است. اما در مسئلۀ رؤيت خداوند متعال در قيامت، از معتزله فاصله مي گيرد و افزون بر دلايل نقلي به دلايل عقلي هم استناد مي‌كند، و با پذيرش مسئلۀ رؤيت خداوند در واقع ديدگاه تنزيهي‌اش را خدشه‌دار كرده و مانند اشاعره ظواهر آيات را اتخاذ مي‌كند و قائل به رؤيت بدون كيفيت است.
چكيده لاتين :
No English abstract
عنوان نشريه :
پژوهشنامه كلام تطبيقي شيعه
