كليدواژه :
شيخ حسين يزدي ندوشني , ندوشن , مشروطيت , مجلس
چكيده فارسي :
شيخ محمّدحسين يزدي ندوشني در خانواده‌اي روحاني، در ندوشن يزد به دنيا آمد. تحصيلات مقدّماتي خود را در حوزۀ اصفهان آغاز كرد و سپس به سامرّا مهاجرت كرد تا از محضر ميرزاي شيرازي بهره ببرد. پس از اخذ درجۀ اجتهاد، براي تدريس علوم ديني در نجف اشرف اقامت كرد. با آغاز مشروطيت در زمرۀ فقهاي مبارز و مشروطه‌خواه درآمد. او از نمايندگان نخستين ادوار مجلس شوراي ملّي بود و به پشتوانۀ دانش فقهي و بينش سياسي‌اش در بنيان‌گذاري ديدگاه‌هاي فقهي و حقوقي نظام سياسي برآمده از جنبش مشروطيت نقش مؤثّري داشت. زندگي اين فقيه مشروطه‌خواه يزدي حاكي از زهد و پارسايي و تلاش در اصلاح امور مردم است. او به‌سبب حضور مؤثّر در نهضت مشروطيت و سپس مجلس قانون‌گذاري نقش مؤثّري در تدوين اولين قانون اساسي و قوانين نهادساز حقوقي نظير قوانين عدليه و بلديه و ... داشت كه با تأكيد به نظارت شرعي علماي طراز اول بر روند قانون‌گذاري همراه بود. در اين مقاله به استناد مدارك و اسناد تاريخي به روش تحليلي و توصيفي، به تبيين زندگي سياسي و اجتماعي شيخ حسين يزدي، به‌عنوان فقيهي قانون‌گذار پرداخته‌ايم كه در نظام مشروطه بر اساس گفتمان فقه و اصول اماميه مي‌كوشيد ضمن صيانت از موازين شرع در زمينۀ قانون‌گذاري، سازه‌هاي نظام حقوقي نوين را نيز بر پايۀ سنّت حقوقي ايران استوار كند
چكيده لاتين :
Sheikh Mohammad Hossein Yazdi Nadoushani, born in a religious family in Nadoushan, Yazd, started his preliminary education in Isfahan province and then travelled to Samarra to understand Mirzai Shirari's experience and after receiving ijtihad, he settled in Najaf Rahal province to teach religious sciences. With the beginning of constitutionalism, he became one of the revolutionary and constitutionalist jurists, and then became a representative of the first periods of the National Assembly, and hence, based on his jurisprudence and political insight, he played an effective role in establishing the jurisprudence and law of the political system that emerged from the constitutionalism movement. The life of this constitutionalist Yazdi jurist shows asceticism and piety, wisdom and effort in reforming people's affairs. Due to his effective presence in the Constitution Movement and then the Legislative Assembly, he played an effective role in drafting the first constitution and legal institution-building laws such as the judiciary and municipality laws, etc. As a legal jurist, he passed the constitutional legislative system through the channel of jurisprudence and Imamiyya principles in order to protect the Islamic standards in the legislation, and to establish the structures of the new legal system on the basis of Iran's legal tradition.
