بررسي تطبيقي آزادي خواهي از جنبه اجتماعي اسلامي در شعر ايليا ابوماضي و محمدتقي بهار

در بستر ادبيات تطبيقي مي‌‌توان به بيان اشتراكات و افتراقات فرهنگي و هنري و به چالش‌هاي گوناگون ايدئولوژيك، سياسي و اجتماعي در ادبيات ملل ناهمگون پرداخت و از اين رهيافت، اشتراكات زباني در ادبيات ملل را بررسي نمود. يكي از چالش‌هاي مهمي كه از اين سويه در ادبيات كشورها قابل بررسي است، چالش سياسي و اجتماعي و از جمله مقوله‌ي آزادي‌‌خواهي است. آزادي‌خواهي در شعر ابوماضي و بهار از جستارهاي قابل طرح در اين گستره از ادبيات به شمار مي‌رود. ابوماضي و بهار از شاعران بزرگ لبنان و ايران در عصر مشروطه و نهضت به شمار مي‌‌آيند. پنداره‌ي آزادي و به ويژه از ديدگاه اجتماعي اسلامي از درونمايه‌هاي مشترك شعري دو شاعر است كه مي‌‌تواند به دريافت تازه‌‌اي از پيوستگي ادبيّات با رويدادهاي سياسي و اجتماعي ايران و كشورهاي عربي به ويژه لبنان بينجامد كه در اين پژوهش بدان پراخته مي‌‌شود. اين نوشتار با روش توصيفي تحليلي، به بررسي نمونه‌‌هاي شعري دو شاعر پرداخته و از اين رهيافت، نگاه دو شاعر به چالش ياد شده را واكاوي كرده است. نگاه بهار در زمينه‌ي ستايش قهرمانان آزادي سراسر ملي ميهني‌ است، در همان هنگام نگاه ابوماضي فرامليتي است. تمجيد و ستايش آزادي‌خواهان و نگاه ديني و اسلامي در شعر دو شاعر نمايان به نظر مي‌رسد. آزادي اجتماعي در شعر بهار پررنگ‌‌تر و سويه‌ي اسلامي در شعر ابوماضي بيشتر است