تحليلي بر مؤلفه‌ها و شاخصه‌هاي مؤثر بر تغييرات جمعيتي و چشم انداز پيش رو درافق 1430

اين پژوهش با رويكرد توصيفي، تحليلي و بررسي اسنادي، به تحليل مؤلفه‌هاي ساختار جمعيتي و متغيرهاي مؤثر بر تغييرات جمعيتي كشور و چشم‌انداز پيش روي در افق 1430 مي‌پردازد. به طور عمده دو مؤلفه مهم «تركيب» و «حركت» جمعيت، براي تغييرات جمعيتي وجود دارد كه براي هر يك، شاخصه‌هايي مطرح هست؛ شاخصه‌هاي تركيب جمعيتي، توزيع و تراكم ناهمگون جمعيت، ساخت سني و جنسي، هويت قومي و نژادي و شاخصه‌هاي حركت جمعيتي، باروري، رشد جمعيت، سالخوردگي، مهاجرت، شهرنشيني، زناشويي و كاهش ازدواج و افزايش طلاق مي‌باشد. به نظر مي‌رسد با تداوم وضعيت موجود جمعيت، در افق 1430 بايد شاهد رشد منفي جمعيت باشيم. يافته‌هاي پژوهش حاكي از اين است كه از ميان چهار سناريوي «رشد حداكثري»، «ثبات باروري»، «كاهش باروري با شيب ‌ملايم» و «كاهش شديد باروري»، دو سناريوي نخست براي جمعيت كشور امكان تحقق ندارد. تحقق دو سناريوي سوم و چهارم نيز محتمل الوقوع هستند؛ البته به شرط تلاش جدي و مستمر مسئولان و متوليان فرهنگي كشور براي موانع‌زدايي از مشكلات مربوط به ازدواج جوانان و تشكيل به هنگام خانواده براي آنان. با عنايت به عوامل شتاب‌زاي بحران جمعيتي، و آمارهاي غيررسمي كاهش شديد جمعيت به كمتر از 1 درصد، بسيار زودتر از افق 1430 رشد جمعيت كشور منفي خواهد شد.