جبران خدمات عوامل توليد در شرايط عدم‎اطمينان: اجرت ثابت درمقابل مشاركت در سودوزيان

يكي از يافته‎‎هاي اسلاملوئيان (1394) اين است كه لازم نيست سود فقط متعلق به يك عامل توليد باشد؛ بلكه ديگر نهاده‎ها نيز مي‎توانند در سود شريك شود. افزون‎براين، اين اصل كه پذيرش خطرات ناشي از نااطميناني توسط يك عامل توليد، مي‎تواند منشأ استحقاق سود براي آن باشد، تعارضي با نگرش اسلامي ندارد. اين تحقيق با استفاده از يك الگوي ساده، مقاله اسلاملوئيان (1394) را گسترش داده و به مقايسه نظام توزيعي مبتني بر پرداخت اجرت قطعي به عوامل توليد با نظام مبتني بر مشاركت در سودوزيان در شرايط عدم اطمينان مي‎پردازد. همچنين، چارچوب طراحي شده، امكان بررسي ديدگاه آيت‎الله صدر درخصوص سهم ماده مملوك در توليد را فراهم مي‎كند. نشان داده مي‎شود كه در شرايط اطمينان و تعادل تفاوتي ميان پرداخت اجرت قطعي به عوامل توليد با روش مشاركت در سود وجود ندارد. امّا در شرايط عدم‎اطمينان جايگزيني نظام پرداخت اجرت با يك نظام مبتني بر مشاركت در سودوزيان تعارضي با رويكرد اسلامي براي توزيع سهم عوامل توليد اعم از نيروي كار، سرمايه فيزيكي و حتي ماده اوليه ندارد و بلكه با عدالت توزيعي سازگارتر است و با محدودكردن مزدبگيري كرامت انساني نيز بهتر حفظ مي‎شود؛ زيرا عدالت، معيار اصلي براي تعيين نوع قراردادها و انتخاب بايدهاونبايدهاي سياستي براي يك اقتصاد مبتني بر اصول اسلامي است. بنابراين، حكومت‎ها بايد با درنظرگرفتن عناصر زمان و مكان، سياست‎هاي مناسب را براي جبران عادلانه خدمات عوامل توليد ازطريق تشويق به مشاركت نهاده‎ها در سود را در دستور كار خود قرار دهند. يافته اين پژوهش مي‎تواند درراستاي ساخت يك نظريه سود براي يك نظام مبتني بر مشاركت در سود با رويكرد اسلامي به‎كار گرفته شود.