بازسازي محيط رسوبي، تاريخچه دياژنزي و كيفيت مخزني سازند ايلام در يكي از ميادين نفتي ناحيه لرستان، باختر ايران

سازند ايلام يكي از سازندهاي مخزني مهم در حوضه زاگرس به شمار مي رود. مطالعات رسوب شناسي و ارزيابي پتروفيزيكي با هدف بازسازي تاريخچه رسوب گذاري، تحولات دياژنزي و ايجاد يك چارچوب سكانسي و در نهايت، ارزيابي كيفيت مخزني اين سازند در يكي از ميادين نفتي ناحيه لرستان انجام گرفته است. مطالعات رخساره اي منجر به شناسايي 4 ريزرخساره رسوبي شامل مادستون/ مارن پلاژيك، مادستون تا وكستون حاوي فرامينيفراي پلانكتونيك، وكستون تا پكستون حاوي خرده هاي ريز اسكلتي و فرامينيفرا، و وكستون تا پكستون حاوي اليگوستژين و فرامينيفراي پلانكتونيك گرديد. اين مجموعه رخساره اي حاكي از ته نشست سازند ايلام در بخش هاي بيروني و حوضه اي پلاتفرم كربناته مي باشد. فرايندهاي دياژنزي مهم در اين سازند شامل فشردگي (فيزيكي و شيميايي)، سيماني شدن، انحلال در مقياس ميكروسكوپي، جانشيني و كاني زايي درجا (پيريتي شدن، فسفاتي شدن، گلوكونيتي شدن) و شكستگي مي باشند. بررسي توالي رخدادهاي دياژنزي حاكي از غلبه فرايندهاي دياژنز دفني در سازند ايلام مي باشد. انواع حفرات موجود در اين سازند شامل حفرات اوليه (بين دانه اي و درون دانه اي) و با فراواني بيشتر، حفرات ثانويه (حفره اي، قالبي و شكستگي) مي باشند. دو سكانس رسوبي بر مبناي تلفيق نتايج رسوب شناسي و پتروفيزيكي در سازند ايلام شناسايي گرديده و با نواحي مجاور تطابق داده شده است. از داده هاي لاگ به منظور ارزيابي كيفيت مخزني اين سازند استفاده شده است. تعداد ۵ رخساره الكتريكي و ۶ زون مخزني در سازند ايلام تفكيك گرديده و ويژگي هاي زمين شناسي آن ها در چارچوب سكانس مورد بحث قرار گرفته است. در يك نگاه كلي، كيفيت مخزني سازند ايلام در نيمه بالايي خود (سكانس رسوبي شماره ۲) بيشتر از بخش پاييني است كه دليل اصلي آن غلبه رخساره هاي دانه غالب تر در اين بخش به همراه اثراتي از انحلال هاي ثانويه در مقياس ميكروسكوپي است كه منجر به ايجاد تخلخل هاي قالبي و حفره اي در رخساره هاي سازند ايلام گرديده است. به طور كلي مي توان چنين نتيجه گرفت كه تغييرات كيفيت مخزني سازند ايلام در ميدان مورد مطالعه، در درجه اول تحت كنترل فرايندهاي دياژنزي بوده و البته بسياري از اين فرايندها تابع ويژگي هاي رخساره اي بوده اند.