ارزيابي تأثير سايه بر آسايش حرارتي فضاي باز و تعيين محدودۀ آسايش حرارتي

رشد سريع شهرنشيني در دوران معاصر ضرورت و نياز رواني انسان را به حضور در فضاهاي باز افزايش داده است. يكي از مهم‌ترين اصول طراحي فضاهاي باز توجه به آسايش حرارتي در جهت ارتقاي كيفيت فضا و جلب رضايت بيشتر كاربران است. عوامل متعددي بر كيفيت آسايش حرارتي فضاهاي باز اثر مي‌گذارند كه، در اين ميان، سايه‌اندازي يكي از مهم‌ترين آنهاست. اين پژوهش به بررسي تأثير سايه بر آسايش حرارتي دانشجويان دانشگاه صنعتي شاهرود در فصل گرم سال اختصاص دارد. بدين منظور، مطالعات ميداني شامل اندازه‌گيري پارامترهاي اصلي اقليمي و همچنين ارزيابي احساس حرارتي دانشجويان با استفاده از پرسش‌نامه‌هاي آسايش حرارتي به‌صورت هم‌زمان در چهار نقطه از محيط دانشگاه شامل سايه پوشش گياهي، سايه ساختمان، سايه سايه‌بان افقي (پاركينگ)، و آفتاب صورت گرفته است. در اين پژوهش از دماي معادل فيزيولوژيكي (PET) شاخص آسايش حرارتي دانسته شده است. مقدار PET خنثي °C‌21.9 و بيشترين مقدار در محدوده آسايش PET26.9 °C براي اين مطالعه به‌دست آمده است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد ارتباط معناداري ميان موقعيت و آسايش حرارتي وجود دارد. سايه پوشش گياهي با رضايت بيش از 80٪ كاربران، محيط حرارتي قابل‌قبولي را ايجاد كرده و پس از آن، سايه پاركينگ و سايه ساختمان نيز براي اكثر افراد حاضر در اين محيط‌ها رضايت از محيط را فراهم كرده است؛ درحالي‌كه نامطلوب‌ترين شرايط حرارتي در موقعيت آفتاب رخ مي‌دهد. در موقعيت‌هاي داراي سايه مقدار PET و همچنين تنش‌هاي حرارتي در فصل گرم و روزهاي آفتابي كاهش مي‌يابند و اين موجب افزايش سطح و ساعات آسايش در طي روز مي‌شود. بنابراين مي‌توان نتيجه گرفت كه ايجاد سايه و مسدود كردن تابش مستقيم خورشيد با استفاده از پوشش گياهي يا عناصر مصنوع تا حد زيادي مي‌تواند شرايط آسايش حرارتي فضاي باز را در فصل گرم بهبود بخشد.