نقش فضاهاي عمومي درون محله اي در ارتقاي مشاركت اجتماعي مطالعۀ موردي: محلۀ كوي نصر تهران

فضاهاي عمومي در ارتقاي مشاركت اجتماعي شهروندان در توسعه محله‌اي شهرها مي‌توانند نقش تعيين‌كننده داشته باشند. در اين زمينه عوامل و معيارهاي مختلفي، نظير تعاملات اجتماعي، سلامت محيط، هويت و حس تعلق، امنيت و ايمني، اعتماد عمومي، رفاه و توسعه اقتصاد محلي، دسترسي مناسب، تنوع خدمات شهري، و كيفيت زندگي، هريك در جاي خود مؤثر هستند. در اين فرايند، شناخت و سنجش ميزان ظرفيت، منابع، پيش‌ران‌ها، و محدوديت‌ها در محله‌ها با سؤال اصلي پژوهش‌هاي مرتبط مي‌شوند و ضروري است تحليل و ارزيابي شوند. با تحليل معيارها و شاخص‌هاي كمي و كيفي مرتبط، مي‌توان به مهم‌ترين عوامل كنش‌هاي اجتماعي در محله دست يافت. سؤال اصلي پژوهش و هدف اين تحقيق تبيين نقش فضاهاي عمومي درون‌محله‌اي در ارتقاي مشاركت اجتماعي است. در اين پژوهش، محله كوي نصر تهران (گيشا) مطالعه موردي انتخاب گرديده كه، همانند بسياري از محله‌هاي مشابه، با چالش‌هايي در خصوص سؤال اصلي و اول اين پژوهش روبه‌روست. در قالب زمينه‌هاي مطرح در بستر فضاهاي عمومي محله، مبتني بر مشاركت اجتماعي، نقش معيارها و شاخص‌هاي منتخب كه برگرفته از مباني نظري تحقيق هستند، تحليل شده‌اند. اين تحليل، با استفاده از ابزار پرسش‌نامه و مصاحبه نيمه‌ساختاريافته، ذيل مدل تحليل محتواي آرونسون و روش SWOT صورت گرفته است. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد كه مشاركت اجتماعي بيشترين همبستگي را با متغير تنوع در خدمات موجود در فضاهاي عمومي دارد. بين متغير حس تعلق و متغير حضور فعال در فضاهاي عمومي و تعاملات اجتماعي نيز همبستگي زيادي وجود دارد. نتايج اين پژوهش مي‌تواند سهم علمي قابل‌توجهي در فرايند برنامه‌ريزي توسعه محله‌اي با هدف ايجاد بستر مناسب براي تأمين خواسته‌هاي عمومي ساكنان به‌منظور ارتقاي مشاركت اجتماعي داشته باشد.