‌طراحي و اعتبارسنجي الگوي توسعه حرفه‌اي براي مديران مدارس متوسطه: مورد مطالعه مديران مدارس استان خراسان شمالي

مقدمه و هدف: يكي از ظرفيت‌هاي توسعه منابع انساني در حوزه مديريت و رهبري آموزشي، توسعه حرفه‌اي  است. توسعۀ حرفه‌اي به معني رويكردي جامع، حمايتي و متمركز براي ارتقاي اثربخشي معلّمان و مديران مدارس در جهت پرورش و موفقيت دانش‌آموزان است. هدف اصلي پژوهش حاضر طراحي و اعتبارسنجي الگوي توسعه حرفه‌اي براي مديران مدارس متوسطه بود. روش شناسي پژوهش: روش پژوهش حاضر تركيبي(كيفي و كمّي) و از نظر هدف در زمره پژوهش‌هاي كاربردي و از لحاظ زماني، مقطعي بود. مشاركت كنندگان در بخش كيفي 22 خبره مرتبط موضوع در استان خراسان شمالي بودند كه با روش نمونه‌گيري هدفمند انتخاب شدند و ابزار پژوهش، مصاحبه‌هاي نيمه ساختاريافته بود. تمام يافته‌ها كدگذاري شدند و براي اعتبار از ديدگاه مشاركت‌كنندگان و خبرگان و براي پايايي نيز از ضريب توافق استفاده شد(0.87=CVR).  جامعه آماري بخش كمي نيز، مديران مدارس دوره‌هاي تحصيلي مختلف در سال 1399-‌1398 به تعداد 1957 نفر بودند كه بر اساس جدول مورگان 340 نفر به‌ عنوان حجم نمونه و با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي انتخاب شدند. يافته‌ ها: تحليل داده‌ها نشان داد 5 بعد اصلي توسعۀ حرفه‌اي شامل(رهبري آموزشي، رهبري استراتژيك، مديريت ارتباطات، مديريت سازمان و رهبري اخلاقي) و 14 مولفۀ(مديريت بر يادگيري و آموزش، ايجاد محيط مساعد يادگيري، ارزيابي برنامه درسي، ترسيم چشم انداز، بهبود مستمر مدارس، ارتباطات اثربخش، رابطه با ذي‌نفعان، مديريت عمليات، مديريت منابع، هدايت افراد و تيم، اخلاق حرفه‌اي، اصول و هنجارهاي اخلاقي‌ اسلامي، توسعه حرفه‌اي خويش و توسعه حرفه‌اي منابع انساني) از ديدگاه خبرگان بود. بحث و نتيجه‌ گيري: نتايج معادلات ساختاري با نرم افزار PLS Smart22 نيز نشان داد متغيرهاي پژوهش قادر به پيش بيني 0.69 توسعه حرفه‌اي هستند. نيكويي برازش كلي مدل نيز در حد مطلوب بود(0.54=GOF).