شناسايي عوامل موثر بر توانمندسازي پژوهشي دانش آموزان: مطالعه اي با رهيافت پديدارشناسي

مقدمه و هدف: امروزه در سرتاسر جهان بر اهميت پژوهش براي توسعه آموزش و تلاش براي ايجاد و گسترش توانمندسازي پژوهشي در دانش‌آموزان ، تمركز مي‌كنند و نقش پژوهش را به عنوان يك فعاليت اصلي براي ترويج آموزش و يادگيري يا فرايند تدريس تحقيقاتي، از جمله توسعه شايستگي تحصيلي در مدرسه، تطبيق مي‌دهند. هدف پژوهش حاضر شناسايي عوامل موثر بر توانمندسازي پژوهشي دانش آموزان است.روش شناسي پژوهش: حوزه پژوهش، در برگيرنده صاحب نظران داراي تأليفات و سوابق پژوهشي مرتبط با حوزه توانمندسازي پژوهشي بود. براي تعيين حجم نمونه، از روش نمونه‌گيري هدفمند استفاده شد. ابزار اصلي پژوهش مصاحبه‌هاي نيمه ساختاريافته بود، پس از 20 مصاحبه، داده ها به اشباع نظري رسيد. داده‌هاي استخراج شده از مصاحبه‌هاي نيمه ساختاريافته با استفاده از روش كدگذاري باز، كدگذاري محوري و استخراج مضمون‌هاي اصلي و فرعي مورد تحليل قرار گرفتند.يافته‌ ها: پنج مضمون اصلي به دست آمد اين مضامين شامل : شناسايي ويژگي‌هاي دانش‌آ‌موزان توانمند درزمينه پژوهشي از ديدگاه معلمان، شناسايي عوامل بازدارنده در توانمندسازي پژوهشي دانش‌آموزان، راهكارهاي پيشنهادي جهت ارتقاي توانمندي پژوهشي، عوامل مؤثر در تسهيل پژوهشگري، نقش عوامل مؤثر در توانمندسازي پژوهشي بود.بحث و نتيجه‌ گيري: نتايج نشان داد كه عوامل شخصيتي، عوامل ذاتي، اجتماعي و مهارت هاي اكتسابي (فراشناختي، تفكر انتقادي و فناوري اطلاعات) از جمله عواملي هستند كه در توانمندسازي پژوهشي دانش آموزان موثر هستند. شناسايي تنگناهاي موجود در سيستم آموزشي از گام هاي مهم پيشرفت در توانمندسازي پژوهشي است. وجود امكانات و فرصتهاي آموزشي و پژوهشي مي تواند شرايط لازم را براي افزايش توانمندسازي پژوهشي تسهيل كند. به اين ترتيب كه وجود ظرفيت ها و امكانات مناسب آموزشي و پژوهشي به واسطه امكان تفكر خلاق و انگيزه، توانمند سازي پژوهشي را ارتقا مي دهد.