كمي‌سازي ساختار جنگل‌هاي خالص راش با استفاده از شاخص‌هاي مكاني ساختار جنگل (پژوهش موردي: جنگل‌هاي هيركاني استان مازندران)

ساختار جنگل يك عنصر كليدي براي ارزيابي عملكردها و خدمات اكولوژيكي در اكوسيستم‌هاي جنگلي است كه مي‌توان با استفاده از شاخص‌هاي ساختاري آن را توصيف و به‌صورت كمّي بيان كرد. اين پژوهش با هدف كمّي‌سازي ساختار جنگل‌هاي خالص راش با استفاده از شاخص‌هاي مكاني ساختار در جنگل‌هاي هيركاني استان مازندران انجام شد. براي اين منظور 90 قطعه نمونه 10 آري دائمي در سه جنگل‌ خالص راش به‌روش منظم- تصادفي و براساس شبكه‌اي به ابعاد 200×150 متر (در هر جنگل 30 قطعه نمونه) پياده و متغيرهاي قطربرابرسينه، ارتفاع كل، نوع گونه و مختصات مكاني كليه درختان قطورتر از 7.5 سانتي‌متر در قطعات نمونه اندازه‌گيري و ثبت شدند. سپس مشخصات ساختاري اين جنگل‌ها با استفاده از آماره او- رينگ و شاخص‌هاي تمايز قطري و ارتفاعي، چيرگي قطري و ارتفاعي و آميختگي مينگلينگ كمّي شدند. نتايج نشان داد كه الگوي پراكنش‌ درختان در جنگل‌هاي خالص راش اغلب تصادفي، تمايز قطري و ارتفاعي در آن ها در حد متوسط، آميختگي گونه‌اي كم، ارتفاع غالب در آن ها حدود 33.5 متر، دو اشكوبه و درختان از نظر شاخص‌هاي چيرگي بيشتر حالت چيره‌نما داشته و ميانگين فاصله بين پايه‌هاي آن ها كمتر از سه متر است. كمي‌سازي ساختار جنگل مي‌تواند در مديريت، برنامه‌ريزي و دخالت‌هاي پرورشي در جنگل كاربرد داشته باشد. همچنين مي‌توان با به‌كارگيري شاخص‌هاي كمّي‌ ساختار جنگل در قطعات نمونه دائمي و بررسي تغييرات آن ها در طول زمان آن ها را به‌صورت درازمدت پايش و با هم مقايسه كرد.