بررسي خواص بيولوژيكي نانوامولسيون اسانس گل سرخ (Rosa damascena) در شرايط آزمايشگاهي

سابقه و هدف: در سال‌هاي اخير، استفاده از گياهان دارويي به‌عنوان يك روش درماني مكمل و مؤثر در سرتاسر جهان در حال افزايش است. هدف از اين پژوهش، بررسي خواص نانوامولسيون اسانس گل سرخ در شرايط آزمايشگاهي بود. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه تجربي، گل سرخ از منطقه برزك كاشان تهيه شد و اسانس آن به‌روش تقطير با بخار به‌دست آمد. اجزاي موجود در اسانس به‌روش گازكروماتوگرافي طيف‌سنج جرمي شناسايي شدند. پس از تهيه نانوامولسيون اسانس جهت تأييد پايداري و اندازه ذرات آن از آزمون‌هاي زتا و ميكروسكوپ الكتروني عبوري (TEM) استفاده شد. خاصيت آنتي‌اكسيداني و سمّيت سلولي به‌ترتيب با روش‌هاي DPPH (1،1- دي‌فنيل- 2- پيكريل- هيدرازيل) و MTT (سلول‌هاي سرطان سرويكس هلا) بررسي شدند. خاصيت ضدميكروبي عليه سالمونلا تيفي‌موريوم به‌روش‌هاي انتشار ديسك، حداقل غلظت مهاري (MIC) و كشندگي (MBC) و نيز ميكرودايلوشن و ممانعت از تشكيل بيوفيلم بررسي شد. نتايج: بيشترين اجزاي اسانس گل سرخ شامل Nonadecane (33/55 درصد)، Heneicosane (16/03 درصد)، Hexadecanal (78/7 درصد) و Eicosane (3/39 درصد) بودند. ميزان پايداري نانوامولسيون نيز برابر 47/5- ميلي‌ولت بود. اندازه ذرات نانوامولسيون نيز به‌روش TEM تأييد شد. نانوامولسيون اسانس فاقد خاصيت آنتي‌اكسيداني بود. حداقل غلظت مهاري و كشندگي عليه سالمونلا تيفي‌موريوم به‌ترتيب 350 و 700 ميكروگرم در ميلي‌ليتر بود. به‌ترتيب درصد كاهش بيوفيلم ايجادشده در غلظت  MICو MBC برابر با 75 و 80 درصد بود. غلظت 47/5 ميكروگرم در ميلي‌ليتر نانوامولسيون اسانس گل سرخ سبب كاهش 67درصدي سلول‌هاي زنده هلا شد. نتيجه‌گيري: باتوجه به خاصيت ضدباكتريايي و ضدسرطاني نانوامولسيون اسانس گل سرخ، اين تركيب مي‌تواند براي درمان عفونت‌هاي باكتريايي و سلول‌هاي سرطاني پيشنهاد شود.