تحريم، متغيرهاي عمده‌ي اقتصاد كلان و شاخص فلاكت: رويكرد پنل گشتاورهاي تعميم‌يافته (مطالعه‌ي موردي استان‌هاي منتخب كشور)

شاخص فلاكت، از نماگرهاي اقتصادي است كه توسط اقتصادداني به نام آرتور اوكان در اواخر دهه ي 1970 ميلادي تعريف شد. اين شاخص از جمع جبري متغيرهاي نرخ تورم و نرخ بيكاري حاصل و برحسب درصد بيان مي شود. ميزان بالاي شاخص فلاكت، مي تواند باعث ايجاد مشكلات اقتصادي و اجتماعي شود. زيرا از يك سو، نرخ تورم و از سوي ديگر، نرخ بيكاري افزايش يافته است. به عبارت ديگر، شاخص فلاكت مي تواند بيانگر وضعيت ركود تورمي در جامعه باشد. لذا، هدف اين تحقيق، بررسي عوامل مؤثر بر شاخص فلاكت در استان هاي منتخب كشور (مركزي، همدان، كرمانشاه، كردستان و لرستان) طي دوره ي زماني 1397-1387 است. تأثير متغيرهاي مستقل توليد ناخالص داخلي، تراز تجاري و ماليات و نيز متغير مجازي تحريم هاي اقتصادي بر متغير وابسته ي شاخص فلاكت در يك مدل لگاريتمي، با استفاده از نرم افزار Eviews و به روش پنل گشتاورهاي تعميم يافته (GMM) برآورد شد. بدين منظور، داده هاي مربوطه از مركز آمار ايران و معاونت هاي اقتصادي ادارات كل امور اقتصادي و دارايي استان هاي مذكور جمع آوري و پس از انجام آزمون هاي آماري مربوطه، مشخص شد متغيرهاي تراز تجاري، توليد ناخالص داخلي و تحريم هاي اقتصادي تأثير معنادار و مثبت و متغير ماليات تأثير معنادار و منفي بر شاخص فلاكت داشتند.