طراحي و اعتبارسنجي الگوي ارتباطي معلمان و نظام برنامه ريزي درسي در ايران

مقاله حاضر با هدف طراحي و اعتباريابي الگوي ارتباطي معلمان و نظام برنامه ريزي درسي در فرايند تدوين و اجراي برنامه‌درسي مقطع ابتدايي در ايران انجام گرفت. رويكرد پژوهش كيفي و روش پژوهش، پژوهش نظريه اي بود. به‌منظور جمع‌آوري داده ها از سه راهبرد بررسي اسناد بالادستي، بررسي تجارب كشورها و مصاحبه با صاحب‌نظران استفاده شد. بدين منظور چهار سند بالادستي شامل سند تحول بنيادين آموزش و پرورش، سند برنامه‌درسي ملي، سند راهبردي معاونت آموزش ابتدايي و مجموعه مصوبات شوراي عالي آموزش و پرورش، و نظام برنامه ريزي درسي چهار كشور اندونزي، مالزي، پاكستان و استراليا مورد بررسي قرار گرفت. همچنين با ده نفر از اساتيد رشته برنامه ريزي درسي در دانشگاه هاي تهران، مشهد، مازندران و بيرجند به صورت حضوري يا تلفني مصاحبه انجام شد. انتخاب نمونه ها به صورت هدفمند بود. ابزار گردآوري داده ها در هر بخش چك‌ليست بود. داده ها نيز به شيوه تحليل مضمون مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفتند. براي افزايش روايي داده ها از سه‌سويه‌سازي و چك كردن اعضا و براي افزايش پايايي داده ها از معيارهاي گوبا و لينكلن استفاده شد. الگوي ارتباطي معلمان و نظام برنامه ريزي درسي بر اساس مراحل هشتگانه فرايند تدوين و اجراي برنامه‌درسي و نيز مؤلفه ها ي هدف ارتباط/‌مشاركت، سطح ارتباط/ مشاركت، ساختار ارتباط/مشاركت، مشاركت‌كنندگان و كانال هاي ارتباطي طراحي گرديد. در پايان به‌منظور اعتباريابي الگو، جلسه گروه‌كانوني تشكيل گرديد و اصلاحات لازم انجام شد. الگوي ارتباطي معلمان و نظام برنامه ريزي درسي، مشاركت معلمان در فرايند برنامه ريزي درسي را تسهيل نموده و سبب اجراي اثربخش برنامه هاي درسي مي گردد.