سناريوهاي توانمندسازي ساكنين فقير بافت‌هاي ناكارآمد نفت شهر آبادان در افق 1420

از اصلي‌ترين چالش‌هاي پايدار در بافت‌هاي ناكارآمد شهري فقر اقتصادي، اجتماعي-فرهنگي و كالبدي-فضايي بيشتر ساكنين اين بافت‌ها است. به كارگيري استراتژي توانمندسازي در مواجهه با فقر شهري يكي از راهكارهاي پيش روي بسياري از شهرها است. فقر بافت‌هاي ناكارآمد منعكس‌كننده كاستي‌ها و نارسايي‌هاي سياست‌هاي دولت و بازار رسمي است و از عوامل عمده ناهنجاري در مناسبات شهري محسوب مي‌شود. در پژوهش حاضر تلاش شده است با شناسايي عوامل استراتژيك و كليدي مؤثر، زمينه تهيه سناريوهاي محتمل براي توانمندسازي فقر بافت‌هاي ناكارآمد نفت شهر آبادان در افق 1420 فراهم آورده شود. داده‌هاي اين پژوهش با روش تركيبي مصاحبه با نخبگان و روش دلفي به دست آمده و طي دو مرحله عوامل اصلي مشخص، پالايش يا تركيب شده‌اند. درنهايت، 50 عامل و روند اصلي مشخص شد و از طريق پرسشنامه‌هايي، تأثيرات متقابل آن‌ها جمع‌آوري شد و با نرم‌افزار ميك‌مك تحليل شد. سرانجام 15 عامل به‌عنوان پيشران‌هاي استراتژيك و كليدي شناسايي شد. در مرحلۀ بعد با ادغام روش ماتريس اثرات متقابل و نرم‌افزار سناريو ويزارد به شناسايي سناريوهاي پيش روي توانمندكردن ساكنين فقير بافت‌هاي ناكارآمد نفت شهر آبادان پرداخته شد. پانزده سناريو از شدت بسيار زياد در احتمال وقوع برخوردار بودند؛ به‌طوري‌كه ميزان امتياز اين 15 سناريو بين 17 تا 25 بود. پس از صحه‌گذاري و اعتبارسنجي توسط خبرگان، چهار سناريوي فاجعه، در آستانه فاجعه، ايستا و سناريوي طلايي به دست آمد. سپس وضعيت هركدام از سناريوها با توجه به شاخص‌هاي استخراج‌شده با مدل گرافيكي توسط نرم‌افزار GIS ترسيم شد. نتايج نشان مي‌دهد، در تمامي سناريوهاي يادشده وضعيت دو شاخصه عمده فساد و قيمت مسكن در تمام سناريوها به سمت افزايش پيش خواهند رفت. به نظر مي‌رسد، حتي خوش‌بينانه‌ترين تحليل‌ ها نيز گونه ‌اي از مديريت در حوزه سياسي-اقتصادي فارغ از فساد را در نفت شهر آبادان پيش ‌بيني نمي‌‌كنند.