شناسايي و تحليل گفتمان‌هاي اجتماعي توسعۀ گردشگري در عرصه‌هاي طبيعي با روش‌شناسي Q (مورد مطالعه: جنگل‌هاي بلوط استان ايلام)

در اين پژوهش سعي شده است توسعه گردشگري از نظر محتواي وسيع‌تري كه در آن فعاليت مي‌كند، ارزيابي شود و به‌طور خاص، گفتمان‌هاي حمايت‌كننده فعاليت‌هاي گردشگري در منطقه شناسايي شوند، گفتمان غالب معرفي شود و به اين پرسش پاسخ داده شود كه آيا اين گفتمان‌ها با اهداف توسعه پايدار گردشگري، به‌گونه‌اي‌كه براي مدت‌زمان نامشخصي حيات خود را در منطقه بدون تأثيرات منفي بر منابع طبيعي، ارزش‌هاي فرهنگي و منافع اقتصادي آن حفظ كند، همسو هستند. اين تحقيق به لحاظ هدف، كاربردي، از حيث ماهيت از نوع تحقيقات كيفي-كمّي و به لحاظ شيوه اجرا جزو تحقيقات اكتشافي از نوع توصيفي و تحليلي است. جامعه آماري پژوهش افرادي از جامعه محلي، كارآفرينان، متوليان دولتي و خصوصي بخش گردشگري و همچنين مسئولان، دانشگاهيان و NGO هاي مرتبط با محيط‌زيست وحفاظت جنگل‌ها بودند. نمونه افراد معمولاً به‌طور هدفمند و با اندازه‌اي كوچك انتخاب شده است. تجزيه و تحليل داده‌هاي Q، با استفاده از نرم‌افزار PQMethod 2.35 انجام شده است. سه فاكتور به‌دست‌آمده درمجموع 42 درصد از واريانس مطالعه را توضيح مي‌دهند: فاكتور اول 26 درصد واريانس مطالعه را تبيين مي‌كند و ديدگاه مشترك 23 نفر را نشان مي‌دهد؛ نمونه Q  9 نفر از شركت‌كننده‌ها در فاكتور دوم بارگذاري شده است. اين عامل 9 درصد از واريانس مطالعه را توضيح مي‌دهد؛ فاكتور سوم 7 درصد از واريانس مطالعه را تبيين مي‌كند. سه نفر از شركت‌كنندگان با اين عامل مرتبط هستند. در اين پژوهش سه گفتمان شناسايي شد كه در هركدام ضمن نشان دادن اهميت جنگل‌هاي بلوط، توسعه گردشگري از زاويه‌اي متفاوت ارزيابي شده است. اين گفتمان‌ها «گفتمان توسعه پايدار اكوتوريسم روستايي»، «گفتمان حفاظتي ناسازگار با توسعه گردشگري » و «گفتمان توسعه گردشگري انبوه» هستند.