تحليل انتقادي ديدگاه رايل درباره ي مسأله ي تعامل نفس و بدن و رابطه‌ي آن با انكار نفس، بر اساس مباني حكمت متعاليه

دوگانه انگاري افراطي نفس و بدن در فلسفه‌ي دكارت مسأله‌ي رابطه‌ي آن دو را پيش آورد. يكي از نقدهايي كه مخالفان دوگانه‌انگاري بر اين ديدگاه وارد كرده‌اند همين مسأله بوده است. گيلبرت رايل نيز در كتاب مفهوم ذهن (1949) كه در رد دوگانه‌انگاري دكارتي نوشته است اين اشكال را مطرح كرده است. اين مسأله توسط خود دكارت و معاصرانش نيز مطرح و پاسخ داده شده است. اما راه حل‌هايي كه دكارت براي حل اين مسأله ارائه داد قانع‌كننده نبودند و او در نهايت براي حل (منحل كردن) اين مسأله فكر نكردن به چگونگي اين رابطه را پيشنهاد داد. صدرالمتألهين با برداشتن شكاف بين نفس و بدن و با استفاده از مباني خاص خود از جمله اصالت و تشكيك وجود، حركت جوهري و ... و همچنين با مطرح كردن وسائطي چون روح بخاري و بدن مثالي به دنبال پاسخ مناسبي به اين مسأله بود. در اين ديدگاه نفس و بدن دو موجود متمايز منفصل نيستند؛ بلكه آن دو مراتب يك حقيقت واحدند. اگرچه بر اساس ديدگاه صدرا مي‌توان پاسخ بهتري به مسأله‌ي تعامل نفس و بدن ارائه داد اما اين ديدگاه نيز با اشكال‌ها و ابهام‌هايي مواجه است. به نظر مي‌رسد فيلسوفان علي‌رغم همه‌ي تلا‌ش‌هايشان نتوانسته‌اند پاسخ در خوري به اين مسأله دهند اما اين امر نمي‌تواند دليلي بر انكار وجود نفس باشد.