تحليل ابعاد زيست محيطي برنامه هاي توسعه نظام جمهوري اسلامي ايران با استفاده از نظريه ي داده بنياد

برنامه ‏هاي توسعه، راهبرد، چارچوب و الگوي حكم‌راني و مديريت سياسي فضا را مشخص مي‏كند و اين برنامه‏ ها به ابعاد و وجوه مختلف حكم‌راني مي‏پردازند كه يكي از مهم‌ترين وجوه آن ابعاد زيست‏ محيطي است. اين پژوهش با به‌كارگيري روش تحقيق داده‏ بنياد در قالب مدلي از عوامل محوري، علّي، زمينه‏ ساز، مداخله‏ گر، راهبردها و پيامدها، به‌دنبال پاسخ به اين سؤال است كه ابعاد زيست‏ محيطي برنامه‏ هاي توسعه در نظام جمهوري اسلامي چگونه است؟ با بررسي اسناد تحقيق (برنامه ‏هاي توسعه) با روش نمونه‏ گيري نظري، 328 گزاره انتخاب و با كدگذاري آن‏ها 587 مفهوم اوليه (كد باز) شناسايي شده است. سپس، با درنظر گرفتن اشتراكات محتوايي كدهاي باز، 77 مقولۀ فرعي و 16 مقولۀ اصلي براساس نظريه‏ هاي تحقيق، محيط‏ شناسي، نظر نخبگان و تشخيص پژوهشگران توليد شده است. نتايج نشان مي‏دهد مقوله ‏هاي اصلي شامل مقوله‏ هاي محوري (حفاظت و احياي محيط زيست و مديريت اقليمي)، مقوله ‏هاي علّي (تمركززدايي، تناسب نهادي منطبق با مسائل زيست‏ محيطي)، مقوله ‏هاي زمينه ‏اي (تحقيق و پژوهش در حوزۀ محيط زيست، ديپلماسي زيست‏ محيطي، امنيت زيست‏ محيطي و تنظيم خانواده)، مقوله‏ هاي مداخله ‏گر (رفاه و توسعۀ اجتماعي و حكم‌راني خوب)، مقوله ‏هاي راهبردي (سازگاري با زيست‏ بوم، اصلاح الگوي مصرف و آمايش سرزمين) و مقوله ‏هاي پيامدي (اقتصاد سبز، حمل ‏ونقل سبز و حقوق زيست ‏محيطي) در يك چارچو‏ب پارادايمي، هم‏ پيوند شده ‏اند.