برآورد ارزش اقتصادي قلعه ي چالشتر با استفاده از روش هزينه ي سفر فردي

ضرورت آگاهي از ارزش اقتصادي مكان‌هاي تاريخي و گردشگري و عوامل مؤثر بر آن از نظر ايجاد اشتغال، توليد، درآمد منطقه و همچنين سرمايه‌گذاري عمومي و سياستگذاري مناسب براي بهبود كيفي آن بر كسي پوشيده نيست و از اهميت بسياري برخوردار است. قلعۀ چالشتر به‌عنوان يكي از شناخته‌شده‌ترين آثار تاريخي استان چهارمحال و بختياري، هر ساله مقصدي مهم براي گردشگران اين خطه به‌شمار مي‌آيد. هدف از پژوهش حاضر پاسخ‌گويي به اين سؤال است كه ارزش اقتصادي سالانۀ قلعۀ چالشتر چقدر است؟ بنابراين براي پاسخ‌گويي به اين سؤال از روش هزينۀ فردي استفاده شده است. جامعۀ آماري مورد بررسي در اين پژوهش شامل تمام بازديدكنندگان قلعۀ چالشتر است كه از ميان آن‌ها با استفاده از فرمول كوكران و روش نمونه‌گيري تصادفي ساده، نمونه‌اي معادل 130 نفر از طريق تكميل پرسش‌نامه در تابستان سال 1401 مورد سؤال قرار گرفتند و داده‌ها توصيف و تجزيه و تحليل شدند. در اين پژوهش تابع توليد هزينۀ سفر براساس فرم خطي و با استفاده از روش رگرسيون حداقل مربعات معمولي (OLS) برآورد شد. براساس نتايج، متغيرهاي هزينۀ سفر و نوع وسيلۀ نقليه براي رسيدن به مقصد از عوامل مؤثر بر تعداد بازديدهاي سالانه هستند. به‌گونه‌اي كه هركدام از اين متغيرها به ترتيب با ضريب 0.0002- و 0.287- به كاهش تعداد بازديدها منجر خواهند شد. با توجه به نتايج، ميانگين ارزش تفريحي خانوار براي بازديد از قلعۀ چالشتر با استفاده از روش هزينۀ سفر در سال  295 هزار 260 ريال و ميزان كل مازاد مصرف‌كننده در سال 230 ميليون و 252 هزار و 925 ريال برآورد شده است. يافته‌هاي پژوهش مي‌تواند راهنمايي براي برنامه‌ريزان سازمان ميراث فرهنگي جهت تعيين بهاي مناسب بليت، تأمين مالي هزينه‌ها و ارائۀ خدمات در قلعه باشد. ازاين‌رو پيشنهاد مي‌شود با ايجاد مراكز فرهنگي مانند كتابخانه‌ها، مراكز صنايع‌ دستي، احداث مكان‌هاي استراحتي ازجمله رستوران، كافه، مراكز بازي براي كودكان و .... گامي در راستاي افزايش جذابيت و جذب گردشگر به اين منطقه برداشته شود.