مقايسه جوانه‌زني و رشد اوليه گياهچه Bornm. Fleischm Ophrys schulzei در محيط كشت‌هاي مختلف درون شيشه‌اي

Ophrys schulzei، گونه اي اركيد است كه بخش زيرزميني آن كاربردهاي زيادي در صنايع غذايي و دارويي دارد. درصد جوانه زني پايين، شرايط اكولوژيكي خاص مورد نياز و برداشت هاي بيرويه و غير اصولي از اين گياه موجب شده كه جمعيت آن در عرصه طبيعي به شدت كاهش يافته و در معرض خطر انقراض قرار گيرد. بنابراين ارزيابي روش هاي مختلف تكثير اين گياه به منظور حفاظت برونجاي و نيز تكثير و اهلي سازي آن، از ضروريات است. در اين پژوهش، جوانه زني، تشكيل پروتوكورم و شاخص هاي رشدي گياهچه Ophrys schulzei در 5 نوع محيط كشت درون شيشه اي شامل Malmgren،Orchimax ،P723 ،  و  در قالب طرح كاملاً تصادفي با 5 تكرار طي سال هاي 1398 تا 1400 در مركز پژوهشي اصلاح و توسعه گياهان دارويي دانشگاه كردستان مورد ارزيابي قرار گرفت. بيشترين (25.26 درصد) و كمترين (0 درصد (درصد جوانه زني به ترتيب در محيط كشت هاي Malmgren و Orchimax مشاهده شد. پروتوكورم ها در محيط كشت Malmgren زودتر از ساير محيط كشت ها (19.33 روز پس از كشت بذر) بوجود آمدند. در محيط كشت ، پروتوكورم ها پس از بوجود آمدن در همان حالت باقي ماندند و هيچ گونه تغيير قابل توجهي در آنها مشاهده نشد. مريستم هاي اوليه در محيط كشت Malmgren، زودتر از دو محيط كشت و P723 (105.66 روز پس از كشت بذر) ظاهر شدند. فقط در سه محيط كشت P723، Malmgren و ، گياهچه تشكيل شد. بيشترين وزن پروتوكورم (0.12 گرم) متعلق به محيط كشت Malmgren، و بيشترين طول ريشه (21.44 ميليمتر)، وزن ريشه (0.19 گرم)، وزن اندام هوايي (0.05 گرم)، طول گياهچه (45.98 ميليمتر) و وزن گياهچه (0.37 گرم)، متعلق به گياهچه هاي محيط كشت P723 بود. از نظر تعداد ريشه و طول اندام هوايي گياهچه، بين سه محيط كشت مذكور تفاوت معني داري مشاهده نشد. به طور كلي، از بين محيط كشت هاي مورد مطالعه، Malmgren و P723 محيط كشت هاي مناسب تري جهت توليد گياهچه Ophrys schulzei شناخته شدند.