آينده‌پژوهي اجراي اهداف سند ملي آمايش سرزمين

با توجه به اهميت ويژه‌ موضوع آمايش سرزمين در كشور و گذشت بيش از يك سال از تصويب و ابلاغ سند ملي آمايش سرزمين در اسفندماه 1399 و نگراني درباره‌ اقدامات عملي به منظور اجراي مصوبات سند ملي آمايش در دستگاه‌هاي مجري، مسئله‌ اصلي در اين پژوهش آن است كه با توجه به نقش‌آفريني بازيگران مرتبط اجراي سند در چه شرايطي قرار خواهد گرفت؟ روش‌شناسي پژوهش بازيگرمحور است و با روش‌هاي اكتشافي و خبره‌محور انجام شده است. ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه بود كه 23 نفر از خبرگان حوزه‌ آمايش سرزمين كشور آن را تكميل كردند. تحليل‌ها با استفاده از نرم‌افزار آينده‌پژوهي مكتور انجام گرفت و يافته‌ها نشان داد از 33 بازيگر اوليه‌ اثرگذار در اجراي سند 13 بازيگر به عنوان بازيگر اصلي توسط پنل خبرگان انتخاب شدند كه در ميان آن‌ها متأسفانه تا به امروز عزم و اراده‌ جدّي به منظور اجراي سند ملي آمايش سرزمين در افق پيش رو ديده نمي‌شود. به عبارت ديگر، الزام‌آوري مفاد سند و توانايي دستگاه‌هاي نظارتي در حدي نيست كه بازيگران اصلي دخيل در اجراي سند را ملزم به تمكين كند. بنابراين، پيش‌بيني مي‌شود در آينده اجراي سند با چالش‌هاي اساسي از سوي نهادها و بازيگران روبه‌رو شود. لازم است نهاد متولي (سازمان برنامه و بودجه و شوراي عالي آمايش)، با پيگيري‌هاي جدّي و ارتباط مؤثر و سازگاري نهادي قوي ميان بازيگران و پاي ‌كار آوردن همه‌ دستگاه‌هاي مجري، زمينه‌ ايجاد عزم ملي به منظور اجراي هر چه سريع‌تر سند ملي آمايش سرزمين را فراهم آورد.