بررسي ميزان مصرف آب و انرژي در سطح مزارع شبكه آبياري قزوين

يكي از مصرف‌كنندگان عمده دو منبع آب و انرژي، بخش كشاورزي بوده و ارزيابي عملكرد سامانه‌هاي آبياري با هدف تعيين ميزان استفاده كارآمد اين دو منبع از اولويت‌هاي كشاورزي پايدار است. در اين راستا، پژوهش حاضر اقدام به تحليل ميزان مصرف آب و انرژي در سطح شبكه آبياري قزوين نموده است. براي اين منظور، ابتدا الگوي كشت غالب منطقه موردمطالعه استخراج و سپس براي محصولات موجود در الگوي كشت با استفاده از نرم‌افزار CropWat 8.0، نياز آبي برآورد شد. براي برآورد انرژي مصرفي، ميزان مصرف انرژي در سامانه‌هاي آبياري باراني و قطره‌اي، پمپاژ آب زيرزميني، سوخت ديزل، نيروي كارگر، بذر، ماشين‌آلات (تراكتور و كمباين)، كودهاي شيميايي و سموم براي هر محدوده زراعي درجه دو موجود در شبكه آبياري محاسبه شد. نتايج نشان داد كه بيش‌ترين انرژي مصرفي در تمامي محدوده‌هاي زراعي درجه دو در مصرف مستقيم انرژي مربوط به سوخت ديزل با 40 درصد از كل انرژي مصرفي و در مصرف غير‌مستقيم انرژي متعلق به كود نيتروژن با 20 درصد از كل انرژي مصرفي است. هم‌چنين، در انرژي مصرفي براي پمپاژ آب در سامانه‌هاي آبياري در ارتفاعات مختلف لازم براي پمپاژ براي محصولات موجود در الگوي كشت غالب، يونجه بيش‌ترين انرژي با مقدار 4811.4 كيلووات ساعت در هكتار و ذرت كم‌ترين انرژي را با مقدار 1194.19 كيلووات ساعت در هكتار مصرف كرده است. باتوجه به نتايج، ميزان تأثير سوخت ديزل، كودهاي شيميايي و پمپاژ آب در مصرف انرژي بالا بوده و كنترل ميزان مصرف اين نهاده‌ها باعث كاهش به‌سزايي در مصرف انرژي خواهد شد.