اثربخشي شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر سبك‌هاي اسنادي و خوش‌بيني تحصيلي دانش‌آموزان

زمينه و هدف: موفقيت و شكست تحصيلي دانش‌آموزان يكي از مهم‌ترين رويدادهاي دوران تحصيل است كه اثرات كوتاه‌مدت و بلندمدت اجتماعي و هيجاني بر آنها به جاي مي‌گذارد. بر همين اساس پژوهش حاضر با هدف اثربخشي شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر سبك‌هاي اسنادي و خوش‌بيني تحصيلي دانش‌آموزان انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع شبه‌ تجربي پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و مرحله پيگيري بود. جامعه آماري را تمامي دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه يكم شهر قزوين در سال تحصيلي 1400-1399 تشكيل مي‌دادند كه تعداد 40 دانش‌آموز به شيوه نمونه‌گيري خوشه‌اي، انتخاب و پس از همتاسازي در دو گروه آزمايش و گواه جايدهي شدند. ابزارهاي پژوهش شامل پرسشنامه خوش‌بيني تحصيلي (اسچنن-موران و همكاران، 2013) و پرسشنامه سبك‌هاي اسنادي (پيترسون و سليگمن، 1984) بود. گروه آزمايش مداخلات درماني مربوط به شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي را دريافت كردند. داده‌ها به شيوه تحليل واريانس با اندازه‌گيري مكرر مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌ها: نتايج نشان داد كه شناخت‌درماني مبتني بر ذهن‌آگاهي بر مؤلفه‌هاي سبك‌هاي اسنادي (P 0.01) و مؤلفه‌هاي متغير خوش‌بيني تحصيلي مؤثر بود (P 0.01) و اين نتايج در دوره پيگيري نيز تداوم داشت (P 0.01). نتيجه‌گيري: دانش‌آموزاني كه تحت تأثير ذهن‌آگاهي مبتني بر شناخت‌درماني قرار داشتند رويدادهاي مثبت را بيشتر به علل دروني، پايدار و كلي و رويدادهاي منفي را نيز بيشتر به علل بيروني، ناپايدار و اختصاصي اسناد داده‌اند. همچنين ذهن‌آگاهي از طريق تدارك يك چارچوب جهت تفسير تجارب زندگي، بودن در اينجا و اكنون ، احساس انسجام و به‌هم‌پيوستگي وجودي و اعتماد دانش‌آموزي مي‌تواند در ارتقاي خوش‌بيني مؤثر باشد.