ارزيابي و پهنه‌بندي كيفيت منابع آب زيرزميني با تأكيد بر مصارف شرب، كشاورزي و صنعت در حوزه آبخيز كرمان‌باغين، استان كرمان

آب‌هاي زيرزميني يك منبع اساسي و حياتي براي انسان در سراسر كره زمين است. به همين منظور حفظ كيفيت آب‌هاي زيرزميني و پايش مداوم تغييرات كيفي آن به دنبال توسعه ناپايدار جوامع انساني امري ضروري مي‌باشد. پژوهش حاضر باهدف ارزيابي و پهنه بندي كيفيت منابع آب زيرزميني با تأكيد بر مصارف شرب، كشاورزي و صنعت در حوزه آبخيز كرمان‌باغين استان كرمان انجام‌شده است. اطلاعات كيفيت شيميايي منابع آب زيرزميني از 1825 نمونه چاه‌هاي عميق، نيمه عميق، چشمه‌ها و قنات طي دوره آماري 17 ساله (1398-1381) دريافت شد. پارامترهاي كيفي آب ازجمله كاتيون‌ها، آنيون‌ها، هدايت الكتريكي، مجموع املاح محلول، ميزان اسيديته آب، درصد سديم، درصد سديم جذبي، كربنات، نيترات، سولفات و كلر به تفكيك دوره‌هاي آماري 87-81، 92-88 و 97-93 تعيين شدند. درنهايت براي ارزيابي وضعيت كيفي آب و نوع مصرف منابع آب زيرزميني ازلحاظ شرب، كشاورزي و صنعت، به ترتيب از نمودارهاي شولر و ويلكاكس و شاخص‌هاي اشباع لانژليه و پايداري رايزنر استفاده شد. نتايج كيفيت آب ازلحاظ شرب براي دوره‌هاي 87-1381، 92-1388 و 97-1393 در طبقه‌ي قابل‌قبول شولر با بيش‌ترين ميزان  32.09 درصد قرار گرفتند. مطابق نمودار ويلكاكس، در اكثر دوره‌هاي موردبررسي و منابع سنجش كيفيت در كلاس C3-S1 قرار دارد؛ به عبارتي، آب اين محدوده داراي كيفيت متوسط بوده و براي كشاورزي قابل‌استفاده مي‌باشد. كيفيت خيلي شور نامناسب با ميزان  52.90 درصد بيش‌ترين ميزان داشته است. ازلحاظ مصرف صنعتي بر اساس دو شاخص، نتايج متفاوت بوده؛ بر طبق شاخص اشباع لانژليه، اكثر منابع آب زيرزميني تمايل به رسوب‌گذاري با بيش‌ترين ميزان 52.89 درصد دارند درحالي‌كه شاخص پايداري رايزنر، منابع آبي را رسوب‌گذار با ميزان 97.39 درصد ارزيابي كرده است. پايش تغييرات مكاني و زماني كيفيت آب‌هاي زيرزميني چشم‌انداز روشني را به مديران و متخصصان براي تحليل روند كيفيت و خطر آلودگي منابع آب ارائه مي‌دهد.