مديريت جامع اراضي يا مديريت جامع آبخيز ؟

در ابتدا متغيرهاي ناشناخته و محيط، طبيعت و زيستگاه‌هاي انساني را كنترل مي‌كردند. اما امروزه توسعه كنترل نشده زيستگاه‌هاي انساني، محيط را تغيير مي‌دهد و به‌طور جدي همه اراضي دست‌نخورده را تهديد مي‌كند. در اين راستا، پژوهش حاضر به بررسي برنامه‌ها و اهداف مديريت جامع اراضي (ILM) و مديريت جامع آبخيز (IWM) به‌منظور انتخاب و معرفي الگوي برنامه‌ريزي مناسب براي برنامه‌ريزان و سياست‌گذاران پرداخته است. ILM علمي است كه از تركيب دانش جوامع محلي، مردم بومي و كليه افرادي كه از محيط سود مي‌برند و هم‌چنين از علوم طبيعي و اجتماعي حاصل ‌شده است. حالت پيشرفته ILM، IWM است، كه ديد همه ‌سونگر دارد و به تحليل نتايج در بلندمدت توجه مي‌كند. در واقع، IWM، به‌عنوان مفهومي نو و رويكردي جديد در راستاي برنامه‌ريزي، توسعه، مديريت منابع آب و پوشش گياهي با تأكيد ويژه بر مسائل اقتصادي و اجتماعي و محيط‌زيستي مطرح مي‌باشد كه به دنبال ايجاد راهكارهاي مشاركتي در اين عرصه‌ها است. هدف اين رويكرد و اين راهكار ايجاد يكپارچگي و هماهنگي در مديريت منابع طبيعي و منابع اجتماعي حوضه‌ها در قالب برنامه‌هاي مردم‌محور است. تمايز اصلي IWM با ILM در اين است كه IWM بر برنامه‌ريزي راهبردي حوضه تأكيد داشته، به‌طوري ‌كه مبتني بر شناخت حوضه، اقدام به تعريف راهبردهاي كلان حوضه نموده و انواع برنامه‌هاي راهبردي و پاسخ‌هاي مديريتي بهبود سلامت حوضه را در دستور كار كميته راهبردي خويش قرار مي‌دهد. لذا IWM، نواقص و محدوديت‌هاي ILM را رفع و به‌عنوان يك الگوي برنامه‌ريزي مناسب به برنامه‌ريزان معرفي مي‌شود.