رشد و تكثير شاخساره و برخي پارامترهاي بيوشيميايي گياه استويا در شرايط كشت درون شيشه‌اي تحت تأثير اليسيتورهاي زيستي و غير زيستي

ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ رﺷﺪ و ﺗﻜﺜﻴﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎي بيوشيميايي ﮔﻴﺎه اﺳﺘﻮﻳﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ اﻟﻴﺴﻴﺘﻮرﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ و ﻏﻴﺮ زﻳﺴﺘﻲ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺸﺖ ﺑﺎﻓﺖ دو آزﻣﺎﻳﺶ در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﻛﺎﻣﻼ تصادفي ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺎس، اﺑﺘﺪا اﺛﺮ دو ﻧﻮع ﺳﺎﻳﺘﻮﻛﻴﻨﻴﻦ ﻛﻴﻨﻴﺘﻴﻦ و ﺑﻨﺰﻳﻞ آﻣﻴﻨﻮ ﭘﻮرﻳﻦ )Kin و BAP( در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي0/5 ، 1، 1/5، 2، 2/5 و 3 ميلي گرمﺑﺮ ﻟﻴﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺘﺨﺎب ﻏﻠﻈﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﺗﻜﺜﻴﺮ ﮔﻴﺎه اﺳﺘﻮﻳﺎ در آزﻣﺎﻳﺶ اول و ﺳﭙﺲ اﺛﺮ اﻟﻴﺴﻴﺘﻮرﻫﺎي ﻛﻴﺘﻮزان، ﻣﺘﻴﻞ ﺟﺎﺳﻤﻮﻧﺎت و ﻋﺼﺎره ﻣﺨﻤﺮ در ﭼﻬﺎر ﻏﻠﻈﺖ 50، 100، 200 و 300 ميلي گرمﺑﺮ ﻟﻴﺘﺮ ﺑﺮ اﻓﺰاﻳﺶ رﺷﺪ ﮔﻴﺎه و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي بيوشيميايي ﮔﻴﺎه اﺳﺘﻮﻳﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺸﺖ ﺑﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آزﻣﺎﻳﺶ دوم اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ. ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺶ اوﻟﻴﻪ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ 2 ميلي گرمﺑﺮ ﻟﻴﺘﺮ BAP ﺟﻬﺖ ﭘﺮآوري ﺷﺎﺧﺴﺎره ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻏﻠﻈﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ رﺷﺪ ﻃﻮل و ﺗﻌﺪاد ﺷﺎﺧﺴﺎره ﺷﺪ، ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻳﻦ ﻏﻠﻈﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ﭘﺎﻳﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدﻳﺪ. اﺛﺮ اﻟﻴﺴﻴﺘﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﺮ ﻃﻮل و ﺗﻌﺪاد ﺷﺎﺧﻪ ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮريﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻃﻮل و ﺗﻌﺪاد ﺷﺎﺧﻪ در ﻏﻠﻈﺖ 200 ميلي گرمﺑﺮ ﻟﻴﺘﺮ ﻛﻴﺘﻮزان ﺑﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ 70 و 95 درﺻﺪ اﻓﺰاﻳﺶ داﺷﺖ. اﺛﺮ اﻟﻴﺴﻴﺘﻮرﻫﺎ ﺑﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي بيوشيميايي ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ ﺑﻪ ﻏﻴﺮ از ﻛﺮﺑﻮﻫﻴﺪرات، اﺛﺮ اﻓﺰاﻳﺸﻲ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ، ﺑﻪ ﻃﻮري ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮاي آب و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﻠﺮوﻓﻴﻞ ﮔﻴﺎه ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻏﻠﻈﺖ اﻟﻴﺴﻴﺘﻮرﻫﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﻴﺸﺘﺮي را ﻧﺸﺎن داد. ﻣﻴﺰان ﻛﺮﺑﻮﻫﻴﺪرات ﻛﻞ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي ﻛﻴﺘﻮزان 200، ﻣﺘﻴﻞ ﺟﺎﺳﻤﻮﻧﺎت 100 و ﻋﺼﺎره ﻣﺨﻤﺮ 50 ميلي گرمﺑﺮ ﻟﻴﺘﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻨﻲداري ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﻴﻤﺎر ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ داﺷﺖ. ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﭘﺮوﺗﻜﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺒﻮه ﮔﻴﺎه اﺳﺘﻮﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﮔﻴﺎه اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﻬﻢدر ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺸﺖ ﺑﺎﻓﺖ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﻴﺮد.