حمايت از سلامت رواني زنان زنداني در اسناد سازمان ملل متحد و حقوق ايران در پرتو جرم شناسي فمينيستي

زمينه و هدف: از درون جنبش فمينيستي يك‌رشته مطالعات علمي- انتقادي سر برآورد كه در ميان جرم‌شناسان به «جرم‌شناسي فمينيستي» معروف شد. اين رشته از جرم‌شناسي، بستر و زمينۀ مطالعه بزهكاري زنان و پيامدهاي آن به‌طور ويژه را فراهم آورد. در ميان موضوع‌هاي مختلف، وضعيت زنان زنداني به نوبه خود از اهميت ويژه برخوردار است. نظر به اهميت اين موضوع، جامعه جهاني و به طور خاص سازمان ملل متحد اقدام به تصويب قواعد ويژه‌اي درباره اين گروه از بزهكاران نمود كه به «قواعد بانكوك» معروف است. در اين سند ابعاد مختلف اداره زندان زنان و نحوه برخورد با آنان مورد توجه قرار گرفته است.روش: پژوهش حاضر به صورت روش توصيفي و تحليلي انجام شده است.يافته‌ها: يكي از نيازهاي اساسي زنان زنداني، تأمين سلامت رواني آنها در طول دوران اقامت در زندان و پس از خروج از زندان است. در اين مقاله تلاش شده است، قواعد ناظر بر تأمين سلامتي رواني اين گروه از زندانيان در اسناد سازمان ملل در تطبيق با مقررات داخلي مورد بررسي قرار گيرد.نتايج: در اسناد مختلف سازمان ملل دربارۀ زندانيان، به ويژه قواعد بانكوك، براي حمايت از سلامت رواني زنان زنداني مجموعه از راهكارهاي عملي پيش بيني شده است. اين راهكارها، شامل تأمين محل نگهداري مناسب زنان زنداني، حفظ پيوندهاي خانوادگي و اجتماعي و مشاوره‌هاي رواني، برنامه‌هاي درماني و تدابيري از اين دست مي‌باشد. در تطبيق قواعد مقرر در اين اسناد با مقررات داخلي معلوم مي‌شود در مقررات داخلي نارسايي‌هاي بسياري در اين زمينه وجود دارد.