مطالعه تاثير سطوح آبياري، ميكوريز و آزوسپريلوم بر صفات فيزيولوژيك، عملكرد كمي و كيفي ارقام جو

اين بررسي با هدف كاهش يا تعديل اثر تنش خشكي بر عملكرد و اجزاي عملكرد ارقام جو با كاربرد كودهاي زيستي در دو سال متوالي در مزرعه‌ به صورت كرت‌هاي خرد شده در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با 3 تكرار به اجرا درآمد. در سال اول آزمايش، فاكتور اصلي آبياري در دو سطح (آبياري نرمال يعني آبياري كامل در طول دوره رشد گياه و آبياري تا 50 درصد مرحله سنبله‌دهي) و فاكتور فرعي ارقام در چهار سطح (كوير، والفجر، نصرت و يوسف) بود. در سال دوم آزمايش، فاكتور اول آبياري در چهار سطح (آبياري كامل در طول دوره رشد گياه به عنوان شاهد، آبياري تا 50 درصد مرحله سنبله‌دهي، آبياري تا 50 درصد مرحله آبستني و كشت ديم)، فاكتور دوم كودهاي بيولوژيك در چهار سطح (كاربرد باكتري محرك رشد آزوسپريليوم ليپوفروم Azospirillum lipoferum، به كارگيري قارچ ميكوريز گونه Glomus intraradices، تركيب ميكوريز و آزوسپريليوم ليپوفروم، عدم كاربرد ميكوريز و باكتري به عنوان شاهد) و فاكتور سوم ارقام در سه سطح (رقم حساس و رقم متحمل برتر حاصل از گزينش سال اول و رقم ديم آبيدر) بود. در شرايط آبياري نرمال (بدون تنش) بالاترين عملكرد دانه با 7775 كيلوگرم در هكتار مربوط به رقم كوير و كمترين عملكرد دانه با 5650 كيلوگرم در هكتار مربوط به رقم والفجر بود. بيشترين عملكرد دانه در شرايط تنش آبياري (آبياري تا 50 درصد مرحله سنبله‌دهي) با 6209 كيلوگرم در هكتار مربوط به رقم نصرت و كمترين عملكرد دانه با 4168 كيلوگرم در هكتار مربوط به رقم كوير بود. در اين تحقيق در بين ارقام مورد ارزيابي، رقم نصرت بالاترين مقدار تحمل به تنش را داشت. در حالي كه رقم والفجر كمترين مقدار تحمل به تنش را نشان داد و با توجه به نتايج سال اول دو رقم نصرت و والفجر انتخاب گرديد. نتايج سال دوم نشان داد كه كاربرد باكتري محرك رشد آزوسپريليوم، قارچ ميكوريز و تركيب ميكوريز و آزوسپريلوم نسبت به شاهد (عدم كاربرد ميكوريز و باكتري) باعث افزايش 2.02، 2.38 و 3.31 درصدي عملكرد دانه گرديد. آبياري كامل در طول دوره رشد گياه نسبت به تيمارهاي آبياري تا 50 درصد مرحله آبستني و كشت ديم باعث افزايش 4.43 و 10.04 درصدي عملكرد دانه گرديد. در كل رقم والفجر به دليل درصد كاهش عملكرد دانه كمتر نسبت به ساير ارقام و برتري اين رقم از نظر شاخص حساسيت به تنش انتخاب گرديد و اين رقم پتانسيل تبديل به رقم تجاري مناسب را نير دارد.