گفتمان‌كاوي انتقادي نشان‌‌هاي ملي دوره قاجار و جمهوري اسلامي ايران بر اساس آراي ون‌دايك

هدف پژوهش اين است كه به تحليل گفتمان‌هاي فراخوانده توسط دو نشان قاجار و جمهوري اسلامي بپردازد. روش پژوهش توصيفي ـ تحليلي و رويكرد گفتمان‌كاوي انتقادي است. گفتمان‌هاي فراخوانده توسط نشان شير وخورشيد گفتمان پدرميراثي، سلطنتي و هويت ملي بر اساس گذشته تاريخي هستند. شير وخورشيد را مي‌توان بُعد بصريِ جذب‌كننده گفتمان مذهبي هم دانست. بدين‌ترتيب با جلوه‌گري اين نشان در مطبوعات، نشريات و ساير رسانه‌ها هر نشاني كه نشان‌دهنده يا بُعد بصري گفتمانِ ديگر اقليت‌هاي مذهبي باشد به حاشيه رانده مي‌شود. نشان جمهوري اسلامي گوياي گفتمان انقلاب اسلامي و آرمان‌هاي سنت‌گراي ايدئولوژيك است‌. گفتمان انقلاب اسلامي در واكنش به مدرنيسم مطلقه پهلوي پديدار شد و دربردارنده راهبرد‌ها و منازعه‌خواهي‌هايي چون  مبارزه طبقاتي، استثمارزدايي، مبارزه با امپرياليسم و استعمار بود. اين گفتمان در ميدان قدرتي قرار داشت كه در مقابلِ گفتمان شرق‌شناسي و خاورميانه كه برساخته غربي‌ها بود، مقاومت مي‌كرد. تفاوت‌هاي نشان‌ها به‌منزله بخشي از گفتمان يا جلوه بصري يك گفتمان ممكن است به شيوه خاص اجراي ِآن جلوه بصري برگردد يا اينكه به گرايش سياسي خاصي تعبير شود. مقايسه دو نشان قاجار و جمهوري اسلامي به‌منزلۀ جلوه بصري دو گفتمان متفاوت، تفاوت آن‌ها در فراخواني نوع حاكميتي متفاوت را نشان مي‌‌‌دهد. حاكميت قاجار حكومتي با سلطه پادشاهي و جمهوري اسلامي حاكميت خدا را در مركز نشان مدور خود قرار داده است. يكي سوداي سلطه امپراتوري دارد و ديگري ميل به جهاني شدن حكومت اسلامي در سراسر زمين. در حقيقت هر دوره اي با گفتماني غالب نظام حقيقت خود را به وجود مي آورد.