ارزيابي و پايش تغييرات كاربري/پوشش‌زمين در حوضه كشكان با رويكرد آينده‌نگري در مديريت خدمات اكوسيستمي

تغييرات كاربري/ پوشش زمين يكي از عوامل اصلي در تغييرات محيط زيست است. اين تغييرات به طور مستقيم بر ارزش خدمات اكوسيستمي تأثير مي گذارد. هدف تحقيق حاضر، ارزيابي اثر تغيير كاربري/ پوشش سرزمين در حوزه كشكان بر خدمات اكوسيستمي آن است. اين تحقيق در سه مرحله شامل تجزيه و تحليل تغيير پوشش زمين، پيش بيني تغيير آن و ذخيره و ترسيب كربن انجام گرفت. از تصاوير ماهواره اي لندست سنجنده هاي TM، ETM+ و OLI براي تهيه نقشه هاي پوشش زمين در سه دوره زماني 1370، 1385 و 1400 استفاده شد. در محيط نرم افزار TerrSet، از مدل‌ساز LCM براي پيش‌بيني تغيير پوشش زمين در سال 1430 و از مدل ساز ESM براي ذخيره و ترسيب كربن استفاده گرديد. داده هاي مربوط به ميزان كربن موجود در منابع ذخيره كربن از گزارش هاي IPCC استخراج شد. صحت سنجي با استفاده از ماتريس خطا ارزيابي شد. نتايج نشان مي دهد كه اكوسيستم هاي جنگلي بيشترين تغييرات پوشش زمين را داشته اند و بيشترين نقاط داغ از دست دادن كربن در جنگل ها است. در سال 1370 حدود 44.35 درصد از مساحت منطقه معادل با 4113.8 كيلومتر مربع را اكوسيستم هاي جنگلي تشكيل مي داد، در حالي كه در سال 1400 به 26 درصد معادل با 2411.7 كيلومتر مربع كاهش يافته است. بر اساس چشم انداز آينده پژوهي در سال 1430، حدود 1205.8 كيلومتر مربع از مساحت حوضه را اكوسيستم هاي جنگلي تشكيل مي دهد و بين سال هاي 1400 تا 1430 حدود 158000 ميلي گرم كربن آزاد خواهد شد. نتايج مي تواند توسط برنامه ريزان و مديران محيط زيست براي بهبود و حفاظت از پوشش هاي طبيعي منطقه، به ويژه جنگل ها براي حفاظت از خدمات اكوسيستم و تداوم آن ها استفاده شود.