بررسي رهاورد جنسيت پذيري اخلاق از منظر فمنيسم با سنجه مباني حكمت صدرايي

نگره «جنسيت‌پذيري اخلاق» از مسائل چالش‌برانگيزي است كه از اواخر قرن هجدهم و با اوج‌گيري فعاليت‌هاي فمينيست‌ها، در حلقه‌هاي فكري باورمندان به اين جريان مطرح شد. فمينيست‌ها در موضع‌گيري برابر اين انگاره، به دو دسته تقسيم شدند؛ گروهي با ادعاي برابري كامل زن و مرد، هرگونه تفاوت ميان ايشان را انكار كرده و دسته‌اي با سراب‌پنداشتن آرمان جنسيت واحد، انگشت تأكيد بر برتري جنس زن نهادند. گرچه پرسش از جنسيت‌پذيريِ اخلاق، در سنت اسلامي، سابقه‌اي ندارد، اما با توجه به مطالعات دقيق و موشكافانه‌اي كه انديشمندان مسلمان (به طور خاص فيسلوفان) پيرامون مسأله نفس داشته‌اند، مي‌توان از دل مباني و مباحثي كه طرح كرده‌اند، پاسخي سلبي يا ايجابي به اين پرسش داد. به همين منظور در اين نوشتار، با تكيه بر مباني حكمت صدرايي، به استنطاق اين مكتب در پاسخ به «جنسيت‌پذيري اخلاق» مبادرت ورزيده‌ايم و ضمن نماياندن نقص فمينيست‌ها در بي‌التفاتي به مباني انسان‌شناختي و نفس شناختي مسأله، به مقايسه تطبيقي ميان پاسخ برآمده از مباني صدرايي با انگاشته‌هاي فمينيست‌هاي اخلاق‌گرا پرداخته‌ايم و به اين نتيجه رهنمون گشته‌ايم كه ديدگاه جنسيت‌پذيري نفس به صواب نزديك‌تر است. البته اين به معناي ناديده‌انگاري تفاوت هنجارهاي اخلاقي ميان مرد و زن نيست. روش ما در اين پژوهش، توصيفي_تحليلي است.