امكان‌سنجي كشت زمستانه ارقام زودرس چغندرقند (.Beta vulgaris L) در منطقه مغان

با توجه به اهميت آب به عنوان مهم ترين عامل محدودكننده زراعت چغندرقند، كشت زمستانه مي تواند راهكار مناسبي براي افزايش كارايي مصرف آب باشد. به اين منظور 11 رقم چغندرقند با دوره رشد كوتاه در نيمه دوم بهمن ماه كشت شده و در دو تاريخ برداشت مختلف (اوايل و اواخر تيرماه) در ايستگاه تحقيقات كشاورزي مغان طي سه سال زراعي(1399-1400و1398-1399،1379-1398) در ايستگاه تحقيقات كشاورزي مغان مورد بررسي قرار گرفتند. نظر به اينكه ميزان ساقه روي در تمامي ارقام مورد مطالعه برابر با صفر بود، لذا اين ويژگي در تجزيه و تحليل ها لحاظ نشد. طبق نتايج، اثرات اصلي سال و رقم براي همه صفات ارزيابي شده شامل عملكرد ريشه، درصد قند ناخالص، سديم، پتاسيم، نيتروژن مضره، عملكرد شكر، قند ملاس، درصد قند خالص، عملكرد شكر سفيد و ضريب استحصال شكر در سطح احتمال يك درصد معني دار بودند. برهمكنش دوجانبه تاريخ برداشت سال تفاوت معني داري را در سطوح احتمال يك و پنج درصد بر روي همه صفات ايجاد نمود. برهمكنش دوجانبه رقم سال بر روي همه صفات به جز دو صفت عملكرد ريشه و درصد قند ملاس اثر معني دار داشت. برهمكنش رقم تاريخ برداشت تنها براي دو صفت ميزان پتاسيم در سطح احتمال يك درصد و عملكرد شكر سفيد در سطح احتمال پنج درصد معني دار بود. نتايج مقايسه ميانگين عملكرد شكر سفيد حاكي از آن بود كه در برداشت دوم و اول سال 1400 به ترتيب با ميانگين 12.60 و 12.18 تن در هكتار بيشترين ميزان عملكرد به دست آمد. در اين ميان سه رقم FDIR19B3021، دراووس و SVZB2019 در سال 1400 به ترتيب با ميانگين عملكرد 14.38، 14.26 و 14.18 تن در هكتار بالاترين مقادير صفت نامبرده را داشتند. ارقام FDIR19B3021 و دراووس در برداشت دوم با ميانگين 10 و 9.70 تن در هكتار بالاترين ميزان عملكرد شكر سفيد را به خود اختصاص دادند. با توجه به نتايج به دست آمده، مي توان ارقام چغندرقند FDIR19B3021 و دراووس برا كشت زمستانه و برداشت در انتها تيرر، در منطقره مغان استفاده كرد.