اثر تاريخ كاشت پاييزه بر رشد و عملكرد دانه ارقام آفتابگردان (.Helianthus annuus L) در شرايط شمال استان خوزستان

به منظور بررسي اثر تاريخ كاشت پاييزه بر عملكرد دانه ارقام آفتابگردان آزمايشي بصورت كرت هاي نواري در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار به مدت دو سال زراعي (97-1396 و 98-1397) در مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي صفي آباد دزفول اجرا شد. عامل عمودي شامل هفت تاريخ كاشت (15 شهريور، اول مهر، 15 مهر، 30 مهر، 15 آبان، 30 آبان و 15 آذر) و عامل افقي شامل پنج رقم آفتابگردان (آذرگل، برزگر، پروگرس، فرخ و لاكومكا) بودند. نتايج نشان داد كه در هر دو سال آزمايش بيشترين طول دوره رشد (204 روز) مربوط به تاريخ كاشت 30 آبان و رقم پروگرس و كمترين طول دوره رشد (118 روز) نيز مربوط به تاريخ كاشت 15 شهريور و رقم فرخ بود. در كليه ارقام آفتابگردان با تاخير در كاشت، قطر طبق و وزن هزار دانه كاهش يافتند. تاخير در تاريخ كاشت در هر دو سال آزمايش باعث كاهش ارتفاع بوته ارقام آفتابگردان شد. بيشترين (42.8 درصد) و كمترين (37.7 درصد) ميزان روغن دانه به ترتيب در تاريخ هاي كاشت اول (15 شهريور) و آخر (15 آذر) مشاهده شد. بين ارقام آفتابگردان نيز در دو سال آزمايش، ارقام آذرگل (41.9 درصد) و فرخ (38.0 درصد) بيشترين و كمترين ميزان روغن دانه را داشتند. در هر دو سال آزمايش حداكثر عملكرد دانه در تاريخ كاشت اول (25 شهريور) از ارقام آذرگل (2971 كيلوگرم در هكتار) و پروگرس (2958 كيلوگرم در هكتار) بدست آمد و حداقل عملكرد دانه (232 كيلوگرم در هكتار) نيز مربوط به تاريخ كاشت 15 آذر و رقم لاكومكا بود. براساس نتايج اين تحقيق كشت پاييزه ارقام آفتابگردان مورد ارزيابي در تاريخ هاي 15 شهريور تا اوايل مهر در شرايط اقليمي شمال خوزستان مناسب است.