ارزيابي تنوع ژنتيكي در ژنوتيپ‌هاي كينوا (.Chenopodium quinoa Willd) با استفاده از نشانگرهاي ريزماهواره

به منظور ارزيابي تنوع ژنتيكي جهت استفاده در تحقيقات بعدي، در اين پژوهش تنوع ژنتيكي 60 ژنوتيپ كينوا وارداتي با استفاده از نشانگرهاي ريزماهواره در سال 1400 در دانشكده علوم كشاورزي دانشگاه گيلان مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج ارزيابي هاي فنوتيپي ژنوتيپ هاي كينوا نشان داد كه تنوع نسبتا بالايي در بين آن ها وجود داشت كه در بين صفات مورد بررسي به ترتيب صفات عملكرد دانه در بوته (42.8) و تعداد روز تا خميري شدن دانه (8.14) بيشترين و كمترين مقدار ضريب تغييرات فنوتيپي را داشتند. ارزيابي تنوع مولكولي ژنوتيپ ها با استفاده از 40 جفت نشانگر ريزماهواره، تعداد 136 باند چندشكل توليد كرد و ميانگين تعداد آلل هاي موثر (1.81)، محتواي اطلاعات چندشكلي (0.60)، شاخص شانون (0.54) و تنوع ژني ني (0.44)، وجود تنوع بالا در بين ژنوتيپ هاي كينوا را مورد تاييد قرار داد. نشانگرهاي KAAT027، KAAT036، KAAT040، KCAA014، KGA042، KGA055 و KGA059 با پنج آلل چندشكل، بيش ترين تعداد آلل چندشكل را در بين نشانگرهاي مورد استفاده داشتند. ميانگين تعداد آلل هاي موثر نشانگرهاي ريزماهواره در ژنوتيپ هاي كينوا 1.81 آلل بود و نشانگرهاي KAAT027 و KAAT006 با 3.75 و 1.08 آلل، به ترتيب بيش ترين و كم ترين تعداد آلل موثر را نشان دادند. تجزيه خوشه اي با استفاده از روش UPGMA، 60 ژنوتيپ كينوا را در دو زيرجمعيت با 38 و 22 ژنوتيپ گروه بندي كرد. با توجه به اينكه يكي از معيارهاي مهم در انتخاب نشانگرهاي مناسب و سودمند، تعداد آلل موثر است، بنابراين مي توان از نشانگرهاي با تعداد آلل موثر بيش تر شامل KAAT027، KAAT036 و KAAT040 (هر سه با بيش از سه آلل موثر)، براي بررسي تنوع ژنتيكي در ژنوتيپ هاي كينوا در پژوهش هاي آتي استفاده كرد.