ارزيابي كارايي دو نرم‌افزار HEC RAS2D و CCHE 2D در پهنه‌بندي سيلاب ناشي از شكست سد و مديريت ريسك سيلاب (مطالعه موردي: سد بارون)

در پي وقوع شكست سد حجم عظيمي از آب به طور ناگهاني رها شده و باعث به وجود آمدن امواج بزرگ سيلاب مخرب در پايين دست مي شود و سبب خسارات جاني و مالي فراواني مي گردد. نتايج اين تحليل علاوه بر كمك به ارزيابي ميزان خطر در پايين دست، امكان برنامه ريزي جهت پيشگيري از بروز خسارت در نقاط مختلف و نيز عمليات نجات و كنترل فاجعه ناشي از شكست سد را فراهم مي كند. سد بارون در جنوب شهرستان ماكو، بر روي رودخانه زنگمار احداث‌شده است. تا كنون پژوهشي در زمينه شكست اين سد و عواقب و ميزان خسارات ناشي از آن در پايين دست كه در واقع محل قرارگيري شهر ماكو مي باشد صورت نگرفته است. در اين تحقيق با استفاده از مدل هاي دوبعدي HEC RAS و CCHE2D مدل‌سازي شكست سد و روند‌يابي جريان سيلابي ناشي از شكست سد خاكي بارون ماكو انجام‌يافته و در ادامه پهنه‌ي عمق و سرعت جريان ارائه‌شده است. در مقايسه‌ي دو نرم‌افزار مي توان گفت در نرم‌افزار HEC RAS تعداد نقاط در نظر گرفته‌شده در يك مقطع محدود است و نرم‌افزار تنها تعداد 300 نقطه را قادر است در يك بازه شناسايي كند ولي در نرم‌افزار CCHE2D چنين محدوديتي ازنظر شبكه‌بندي وجود نداشته و مي‌توان مقطع عرضي را تا چندين كيلومتر گسترش داد. بيشترين اختلاف ازنظر زمان در رسيدن پيشاني موج مربوط به بازه‌ي آخر، انتهاي شهر ماكو، بوده و دليل آن وسيع‌تر كردن عرض شبكه مش‌بندي است. در انتهاي شهر ماكو به دليل پايين بودن ضريب زبري مانينگ و همچنين هموار بودن مسير منطقه عمق آب كاهش پيداكرده و بيشتر در مقطع عرضي گسترش مي‌يابد. بيشترين مناطقي كه احتمال به زير آب رفتن دارند، مناطق روستاي قلعه جوق و شهرك وليعصر مي‌باشند. طبق پهنه‌ي شاخص مخاطره خطر سيلاب در اكثر نواحي منطقه 100 بوده كه نشان مي‌دهد در صورت رخداد شكست سد، ميزان خسارات جاني و مالي بسيار بالا خواهد بود.